ο μόλις ημέρες μετά την ανακοίνωση του δημοψηφίσματος από τον πρωθυπουργό, με τη χώρα σε παροξυσμό και την αβεβαιότητα να πλανάται στην ατμόσφαιρα, δέχτηκα ένα μήνυμα στο κινητό από κολλητό μου φίλο, το οποίο δεν αφορούσε την πολιτική κατάσταση.
“Να τα πούμε αύριο-μεθαύριο γιατί Τετάρτη μπαίνω” μου έγραφε. Που έμπαινε; Φαντάρος.
Γιατί μπορεί ο κόσμος να καίγεται, αλλά η εκπλήρωση της στρατιωτικής θητείας εξακολουθεί να είναι υποχρεωτική, σε μια κοινωνία όπου τίποτα δεν είναι πλέον αυτονόητο, εκτός από το γεγονός ότι όλοι κάποια στιγμή της ζωής μας θα αναγκαστούμε να φορέσουμε τα χακί (ή τα μπλε και τα άσπρα, αλλά ας μην τα χαλάσουμε στο χρώμα, δεν είναι αυτό το θέμα μας).
Πέρασα τις επόμενες ώρες προσπαθώντας να βάλω τον εαυτό μου στη θέση του. Όλα γύρω σου να μοιάζουν αβέβαια κι εσύ να πρέπει να κλειστείς στον μικρόκοσμο ενός στρατοπέδου, αποκομμένος από όλα τα αληθινά προβλήματα. Δεν κατάφερα να συμφιλιωθώ με την ιδέα και στο μόνο το οποίο κατέληξα με σιγουριά είναι το εξής: Η υποχρεωτική θητεία είναι ένα αστείο που παρατράβηξε.
Για την ιστορία να αναφέρω ότι η στρατιωτική θητεία του φίλου μου ξεκίνησε τελικά με μία εβδομάδα καθυστέρηση, αφού το δημοψήφισμα πήγε την κατάταξη μια εβδομάδα πίσω. Αυτή η μικρή λεπτομέρεια όμως, δεν αλλάζει σε τίποτα την ουσία. Ουσία. Να μια λέξη που δεν συναντάς πουθενά κατά τη διάρκεια των μηνών που περνάς σαν στρατιώτης. Κάθε πράγμα στον καιρό του όμως.
Θα είμαι ειλικρινής. Δεν δυσκολεύτηκα ιδιαίτερα στη θητεία μου. Ήμουν ένας από τους ελάχιστους που υπηρέτησαν 10 μήνες, αφού η απόφαση για μείωση της θητείας τον Μάιο του 2009, με πέτυχε ως νεοσύλλεκτο στο κέντρο εκπαίδευσης Κορίνθου. Έσβησα 60 μέρες από τη λελέντζα μονοκοπανιά, κάτι που αποτέλεσε με διαφορά το highlight της θητείας μου.
Από αυτούς τους 10 μήνες λοιπόν, το μεγαλύτερο διάστημα το υπηρέτησα σε στρατόπεδο της Αττικής, με αποτέλεσμα κάθε δεύτερη ημέρα να επιστρέφω σπίτι μου, να βλέπω τους φίλους μου και να χρησιμοποιώ την ντουζιέρα και την τουαλέτα μου. Δεν βρέθηκα σε κάποιο φυλάκιο στον Έβρο, αποχαιρετώντας το σπίτι μου για μήνες, ούτε όμως υπήρξα φαντάρος – “φάντασμα”, από αυτούς που δεν θυμούνται καν σε ποιο λόχο ανήκουν. Έκανα μια άνετη και φυσιολογική θητεία, χωρίς τρομερή πίεση, στην ηλικία των 22 ετών, ανάμεσα στο πρώτο πτυχίο και το μεταπτυχιακό μου.
Παρ’ όλα αυτά, κοιτάζοντας πλέον πίσω, θεωρώ τους 10 μήνες της θητείας μου, ως 10 χαμένους μήνες, οι οποίοι δεν μου προσέφεραν απολύτως τίποτα. Για να είμαι δίκαιος, έμαθα να λύνω και να δένω το όπλο μου και να σηκώνω σωστά τα μανίκια του τζάκετ μου. Το πρώτο φυσικά το έχω ήδη ξεχάσει και το δεύτερο θα μπορούσα να το μάθω και μόνος μου ή εναλλακτικά να μου το διδάξει ένα βρέφος, μια γάτα, ή μια αμοιβάδα.
Αντίθετα, πέρασα το μεγαλύτερο μέρος της θητείας μου, εγκλωβισμένος σε μια αίθουσα με ΕΠ.ΟΠ., οι οποίοι μοιράζονταν μαζί μου τις ερωτικές τους ιστορίες, ενώ όταν δεν είχαν όρεξη για συζήτηση, παρακολουθούσαμε όλοι μαζί αθάνατη ελληνική τηλεόραση. Ακόμη, ξόδεψα αρκετά βράδια της ζωής μου σε αχρείαστες σκοπιές, κρυώνοντας και αμπελοφιλοσοφώντας, σφουγγάρισα, καθάρισα, γυάλισα αρβύλες, ξέστησα αποθήκες τις οποίες μετά από δυο ημέρες ξαναέστησα. Κέφι.
Για να μην γίνομαι υπερβολικός, ο στρατός είχε και τα θετικά του. Γνώρισα μερικά συμπαθέστατα παιδιά, βελτίωσα αρκετά τις ικανότητές μου στο πινγκ πονγκ και…Μισό λεπτό παιδιά, εδώ το ‘χω. Στα θετικά του στρατού μπορεί να προστεθεί και ότι….Αναμφίβολα με βοήθησε το γεγονός πως…Όχι. Δεν το ‘χω.
Στα θετικά του στρατού δεν μπορεί να προστεθεί ΤΙΠΟΤΑ ΑΛΛΟ. Έβγαλα κάποια χρήσιμα κοινωνιολογικά συμπεράσματα, αλλά θα μπορούσα να διαβάσω ένα βιβλίο για το σκοπό αυτό. Γέλασα με αρκετά σκηνικά, αλλά θα μπορούσα να είχα δει απλά μια κωμωδία, χωρίς να βγω καν από το σπίτι μου.
Ας αφήσουμε όμως εμένα στην άκρη. Σε κάποιον που τραβιέται μέχρι την άλλη άκρη της χώρας για να υπηρετήσει τη θητεία του, τι ακριβώς να πούμε; Σε κάποιον που αναγκάζεται να αφήσει στη μέση τις σπουδές του, τη δουλειά του, που οδηγείται σε χωρισμό με την κοπέλα του για να έχει κάποιον πάνω από το κεφάλι του να ελέγχει αν δίπλωσε σωστά την κουβέρτα του, ποιο επιχείρημα να φέρουμε; Ότι υπηρετεί με περηφάνια την πατρίδα;
Πραγματικά, ποια χρησιμότητα προσφέρει; Οι σκοποί μπορούν να αντικατασταθούν από σκυλιά και κάμερες. Όσο για το σκάψιμο και το σφουγγάρισμα, υπάρχουν συνεργεία που μπορούν να εκτελέσουν αυτές τις εργασίες πολύ αρτιότερα. Αλλά ξέχασα, όλα αυτά κοστίζουν, ο φαντάρος τα κάνει δωρεάν. Ας τα κάνουν τότε οι Επαγγελματίες Οπλίτες, οι οποίοι πληρώνονται από το ελληνικό κράτος. Δεν ξέρω για εσάς, αλλά στη δική μου μονάδα, οι ΕΠ.ΟΠ. περνούσαν το μεγαλύτερο μέρος της ημέρας τους βλέποντας ταινίες και διαβάζοντας εφημερίδα, αφήνοντας στους φαντάρους τη βρώμικη δουλειά.
Αλλά πες ότι είμαι κακομαθήμενος εγώ και βαριέμαι να σφουγγαρίζω και να πλένω και να ξεροσταλιάζω στον ήλιο και τη βροχή αγκαλιά με ένα G3. Στους γονείς παιδιών που αυτοκτόνησαν στη σκοπιά ή έχασαν τη ζωή τους κατά τη διάρκεια μιας άσκησης που πήγε λάθος, τι επιχείρημα μπορούμε να θέσουμε; Δυστυχώς υπάρχουν αδύναμοι χαρακτήρες που τον υποχρεωτικό εγκλεισμό του στρατού και την ψυχολογική πίεση, δεν μπορούν να τα αντέξουν. Παράπλευρες απώλειες σε περίοδο ειρήνης δεν θα έπρεπε να υπάρχουν.
Σέβομαι απόλυτα την άποψη πως για ένα κομμάτι της κοινωνίας ο στρατός αποτελεί μια μορφή οικονομικής ανάσας. Η δωρεάν στέγη και τροφή που προσφέρεται, βοηθά οικογένειες που περνούν δύσκολα. Σέβομαι και την άποψη πως τα υπάρχοντα στρατόπεδα δεν μπορούν να συντηρηθούν μόνο από τους μόνιμους και επαγγελματίες στρατιωτικούς.
Όταν λοιπόν οι περισσότερες χώρες της Ευρώπης εφαρμόζουν την προαιρετική θητεία με κάποια αμοιβή, εμείς γιατί επιμένουμε στην υποχρεωτική θητεία για όλους, η οποία έτσι κι αλλιώς κοστίζει πολλά λεφτά στον κρατικό μηχανισμό;
Ας πάνε στρατό όσοι το επιθυμούν, ώστε να αποφύγουμε τους φαντάρους που δεν κάνουν τίποτα, που βάζουν βύσμα για να εξαφανιστούν, που αυτοκτονούν ή κάνουν τα πάντα για μια απαλλαγή. Φτάνει πια. Όποιος περνάει την πύλη του στρατοπέδου, θα πρέπει να το έχει επιλέξει.
Για να μην παρεξηγηθώ, σέβομαι απόλυτα την πλειονότητα των αξιωματικών και δεν έχω κανένα πρόβλημα να παραδεχτώ ότι γνώρισα τρομερά αξιόλογους ανθρώπους κατά τη διάρκεια της θητείας μου. Και είμαι σίγουρος ότι κι εκείνοι θα έκαναν πολύ καλύτερα τη δουλειά τους, χωρίς ένα μάτσο φαντάρους να σέρνονται ανάμεσα στα πόδια τους. Επαγγελματίες στρατιωτικοί είναι, ούτε παιδονόμοι, ούτε καθηγητές σε πενθήμερη.
Εν έτει 2015, ήρθε η ώρα να εκσυγχρονιστούμε και να δώσουμε ένα τέλος στο αστείο της υποχρεωτικής στρατιωτικής θητείας. Δεσμεύομαι μάλιστα, να αναλάβω εγώ το βαρύ φορτίο να μεταλαμπαδεύσω στους νέους την τεχνική της δημιουργίας “φακέλου”. Δύσκολη δουλειά, αλλά κάποιος πρέπει να την κάνει.
Ελπίζω μόνο ότι η μέρα που κάποιος πατέρας θα πει στο γιο του “αγόρι μου εγώ είχα υπηρετήσει στο στρατό” και εκείνος θα νομίζει ότι ακούει ιστορίες επιστημονικής φαντασίας, δεν είναι πολύ μακριά.