Οι τρεις Αρχιερείς έγραψαν σ’ αυτό το βιβλίο για το νησί που μπορεί να περηφανεύεται πως παγκόσμια είναι «το νησί της Ειρήνης, της αλληλεγγύης και της υπεράσπισης των ανθρώπινων δικαιωμάτων και αξιών».
Το μήνυμα του Πάπα στα ελληνικά σ’ αυτή τη «νέα σελίδα στην ιστορία της Λέσβου» γράφει:
«Συγχαίρω τους κατοίκους του νησιού της Λέσβου για το παράδειγμα της αλληλεγγύης που έδειξαν στην αντιμετώπιση των αφίξεων των προσφύγων στο νησί.Πολλές ευχές, ειρήνη, και ο Χριστός να σας ευλογεί».
«Εις ευλογίαν και ανάμνησιν μιας ιστορικής ημέρας» γράφει ο Πατριάρχης. Και ο Αρχιεπίσκοπος Αθηνών συμπληρώνει: «Μια ημέρα ανάστασης. Ευχαριστίες πολλές».
«Σήμερα για το νησί της Λέσβου γράφεται μια καινούργια σελίδα στην ιστορία. Είμαστε περήφανοι για το λαό μας που ανταποκρίθηκε σ’ αυτό το κάλεσμα» είπε ο δήμαρχος Λέσβου Σπύρος Γαληνός μιλώντας στο ΑΠΕ – ΜΠΕ για τους εκατοντάδες Μυτιληνιούς που έσπευσαν σήμερα το μεσημέρι στο λιμάνι για να δουν και να ακούσουν τους τρεις Ιεράρχες της χριστιανοσύνης.
Τις επόμενες μέρες στο δημοτικό κήπο, πλάι στο παραδοσιακό δημαρχείο στη Μυτιληνιά προκυμαία θα φυτευτεί μια ελιά που ευλόγησαν οι τρεις Ιεράρχες λίγο πριν αναχωρήσουν από το νησί. Ενώ μια μαρμάρινη επιγραφή στο πλάι της θα θυμίζει τη σημερινή μέρα.
Αλλά και στον περίκλειστο χώρο του λιμανιού, εκεί όπου σήμερα στάθηκαν ο Πάπας, ο Πατριάρχης και ο Αρχιεπίσκοπος θα στηθεί το άγαλμα της αλληλεγγύης της Λέσβου. Το πρόπλασμα του αγάλματος είναι ήδη έτοιμο, δείχνει δυο χέρια που βαστά το ένα το άλλο ενώ στη βάση του μια επιγραφή σε πολλές γλώσσες θα θυμίζει τα λόγια των χριστιανών ηγετών προς την παγκόσμια κοινότητα.
Μήνυμα θαυμασμού προς τον ελληνικό λαό αο τον Πάπα Φραγκίσκο
Μήνυμα θαυμασμού προς τον ελληνικό λαό έστειλε σε δισεκατομμύρια χριστιανών σε όλον τον κόσμο αλλά και σε όλη την ανθρώπινη κοινότητα ο Πάπας της Ρώμης Φραγκίσκος.
«Θα ήθελα να εκφράσω τον θαυμασμό μου για τον ελληνικό λαό, ο οποίος παρά τις σοβαρές δυσκολίες που έχει να αντιμετωπίσει, μπόρεσε να κρατήσει ανοιχτή την καρδιά και διάπλατες τις πόρτες. Πάρα πολλοί απλοί άνθρωποι έβαλαν προς διάθεση εκείνο το λίγο που είχαν, για να το μοιραστούν με όποιον ήταν στερημένος από τα πάντα».
Ιδιαίτερα, απευθυνόμενος προς τους κατοίκους της Λέσβου, σε αντιδιαστολή με τα κράτη της Ευρώπης και τους φράκτες που υψώνουν, ο Πάπας είπε πως «αποδεικνύουν πως σ’ αυτά τα χώματα, που είναι κοιτίδα πολιτισμού, χτυπάει ακόμη η καρδιά μιας ανθρωπότητας που ξέρει να αναγνωρίζει πρώτα απ’ όλα τον αδελφό και την αδελφή, μιας ανθρωπότητας που ξέρει να χτίζει γέφυρες, και αρνείται να βρει καταφύγιο στην ψευδαίσθηση πως υψώνοντας φράχτες θα νιώσει πιο ασφαλής».
Ο Πάπας Φραγκίσκος από το λιμάνι της Μυτιλήνης αναφέρθηκε και «στη γενναιόδωρη παρουσία πολλών εθελοντών και πολυάριθμων οργανώσεων, που από κοινού με τους ποικίλους δημόσιους θεσμούς προσέφεραν και συνεχίζουν να προσφέρουν τη βοήθειά τους».
Ειδική μνεία έκανε ο Πάπας «στις ανησυχίες των θεσμών και του κόσμου, εδώ στην Ελλάδα όπως και σε άλλες χώρες της Ευρώπης» που, όπως χαρακτηριστικά είπε, «είναι κατανοητές και νόμιμες». Όμως, προσέθεσε, «παρόλα αυτά, δεν πρέπει να ξεχνούμε ότι οι πρόσφυγες και οι μετανάστες, πριν ακόμη να είναι αριθμοί, είναι άνθρωποι, είναι πρόσωπα, ονόματα, ιστορίες».
Τέλος, ο Πάπας κάλεσε την παγκόσμια κοινότητα να αγωνισθεί σθεναρά εναντίον της ανεξέλεγκτης παραγωγής και διακίνησης όπλων και των ραδιουργιών που συχνά κρύβονται πίσω απ’ αυτές. «Πρέπει να χάσουν κάθε υποστήριξη όσοι επιδιώκουν σχέδια μίσους και βίας» τόνισε και σημείωσε: «Αντιθέτως, πρέπει να προωθείται ανελλιπώς η συνεργασία μεταξύ των χωρών, των διεθνών οργανισμών και των ανθρωπιστικών θεσμών, όχι απομονώνοντας, αλλά υποστηρίζοντας αυτόν που αντιμετωπίζει την επείγουσα κατάσταση». Ο Πάπας εξέφρασε την ευχή «υπό αυτήν την προοπτική να έχει επιτυχία η πρώτη Παγκόσμια Ανθρωπιστική Σύνοδος Κορυφής, που θα λάβει χώρα στην Κωνσταντινούπολη τον ερχόμενο μήνα».
Της ομιλίας του Πάπα ακολούθησε η προσευχή τόσο του ίδιου όσο και των άλλων Αρχιερέων κι η ρίψη στεφάνων στη θάλασσα για τη μνήμη όσων έφυγαν από τη ζωή στην προσπάθεια τους να περάσουν το Αιγαίο.
Η ομιλία του Ποντίφικα στο λιμάνι της Μυτιλήνης
Από τότε που η Λέσβος έγινε πέρασμα για πολλούς αποδημούντες, οι οποίοι αποζητούν την ειρήνη και την αξιοπρέπεια, αισθάνθηκα την επιθυμία να έλθω εδώ. Και ευχαριστώ τον Πρόεδρο της Ελληνικής Δημοκρατίας κ. Προκόπιο Παυλόπουλο διότι με προσκάλεσε, από κοινού με τον Οικουμενικό Πατριάρχη κ. Βαρθολομαίο και τον Αρχιεπίσκοπο κ. Ιερώνυμο.
Θα ήθελα να εκφράσω τον θαυμασμό μου για τον ελληνικό λαό, ο οποίος παρά τις σοβαρές δυσκολίες που έχει να αντιμετωπίσει, μπόρεσε να κρατήσει ανοιχτή την καρδιά και διάπλατες τις πόρτες. Πάρα πολλοί απλοί άνθρωποι έβαλαν προς διάθεση εκείνο το λίγο που είχαν, για να το μοιραστούν με όποιον ήταν στερημένος από τα πάντα. Ο Κύριος θα ξέρει να ανταποδώσει αυτή τη γενναιοδωρία, όπως κι εκείνη των άλλων γειτονικών λαών, οι οποίοι ήδη από την πρώτη στιγμή υποδέχθηκαν με μεγάλη διαθεσιμότητα πάμπολλους συνανθρώπους που εξαναγκάστηκαν να πάρουν τον δρόμο της προσφυγιάς.
Είναι επίσης ευλογημένη η γενναιόδωρη παρουσία πολλών εθελοντών και πολυάριθμων οργανώσεων, που από κοινού με τους ποικίλους δημόσιους θεσμούς προσέφεραν και συνεχίζουν να προσφέρουν τη βοήθειά τους, εκφράζοντας κατά τρόπο συγκεκριμένο την αδελφική τους εγγύτητα.
Σήμερα θα ήθελα να ανανεώσω την από καρδίας έκκληση για υπευθυνότητα και αλληλεγγύη μπροστά σε μια τόσο δραματική κατάσταση. Πολλοί πρόσφυγες, που βρίσκονται πάνω σε αυτό το νησί και σε διάφορα μέρη της Ελλάδας, διαβιώνουν σε κρίσιμες συνθήκες, σε ένα κλίμα άγχους και φόβου, ενίοτε απελπισίας λόγω των υλικών ελλείψεων και της αβεβαιότητας για το μέλλον.
Oι ανησυχίες των θεσμών και του κόσμου, εδώ στην Ελλάδα όπως και σε άλλες χώρες της Ευρώπης, είναι κατανοητές και νόμιμες. Όμως, παρόλα αυτά, δεν πρέπει να ξεχνούμε ότι οι πρόσφυγες και οι μετανάστες, πριν ακόμη να είναι αριθμοί, είναι άνθρωποι, είναι πρόσωπα, ονόματα, ιστορίες. Η Ευρώπη είναι η πατρίδα των ανθρώπινων δικαιωμάτων, και όποιος πατάει το πόδι του σε γη ευρωπαϊκή θα έπρεπε να μπορεί να το δοκιμάσει αυτό: έτσι θα του γίνει συνείδηση πως θα πρέπει και αυτός με τη σειρά του να τα σέβεται και να τα υπερασπίζεται. Δυστυχώς μερικοί, μεταξύ των οποίων πολλά παιδιά, δεν κατάφεραν ούτε καν να φθάσουν: έχασαν τη ζωή τους στη θάλασσα, θύματα απάνθρωπων ταξιδιών και υποβεβλημένοι στις κακουχίες δειλών βασανιστών.
Εσείς, κάτοικοι της Λέσβου, αποδεικνύετε πως σε αυτά τα χώματα, που είναι κοιτίδα πολιτισμού, χτυπάει ακόμη η καρδιά μιας ανθρωπότητας που ξέρει να αναγνωρίζει πρώτα απ’ όλα τον αδελφό και την αδελφή, μιας ανθρωπότητας που ξέρει να χτίζει γέφυρες, και αρνείται να βρει καταφύγιο στην ψευδαίσθηση πως υψώνοντας φράχτες θα νιώσει πιο ασφαλής. Πράγματι, τα φράγματα οδηγούν σε διαιρέσεις αντί να βοηθούν την αληθινή πρόοδο των λαών, και οι διαιρέσεις αργά ή γρήγορα προκαλούν συγκρούσεις.
Για να είμαστε όντως αλληλέγγυοι με όποιον είναι καταναγκασμένος να εγκαταλείψει την πατρική του γη, είναι επιτακτικό να εργαστούμε για να εξαλειφθούν οι αιτίες αυτής της δραματικής πραγματικότητας: δεν αρκεί να περιοριστούμε στο να επιδιώκουμε την επίλυση των επειγουσών αναγκών της στιγμής, αλλά χρειάζεται να αναπτύξουμε πολιτικές ευρείας αναπνοής, όχι μονόπλευρες. Πρώτα απ’ όλα είναι αναγκαίο να χτίσουμε την ειρήνη εκεί όπου ο πόλεμος έφερε καταστροφή και θάνατο, και να εμποδίσουμε αυτός ο καρκίνος να κάνει μετάσταση και αλλού. Γι’ αυτό πρέπει να αγωνιστούμε σθεναρά εναντίον της ανεξέλεγκτης παραγωγής και διακίνησης όπλων και των ραδιουργιών που συχνά κρύβονται πίσω από αυτές. Πρέπει να χάσουν κάθε υποστήριξη όσοι επιδιώκουν σχέδια μίσους και βίας. Αντιθέτως πρέπει να προωθείται ανελλιπώς η συνεργασία μεταξύ των χωρών, των διεθνών οργανισμών και των ανθρωπιστικών θεσμών, όχι απομονώνοντας, αλλά υποστηρίζοντας αυτόν που αντιμετωπίζει την επείγουσα κατάσταση. Υπό αυτή την προοπτική ανανεώνω την ευχή να έχει επιτυχία η πρώτη Παγκόσμια Ανθρωπιστική Σύνοδος Κορυφής, που θα λάβει χώρα στην Κωνσταντινούπολη τον ερχόμενο μήνα.
Όλα αυτά μπορούν να γίνουν μόνον από κοινού: από κοινού μπορούν και πρέπει να αναζητηθούν λύσεις άξιες του ανθρώπου στο σύνθετο πρόβλημα των προσφύγων. Και σε αυτό είναι απαραίτητη και η συμβολή των Εκκλησιών και των θρησκευτικών Κοινοτήτων. Η παρουσία μου εδώ, από κοινού με τον Οικουμενικό Πατριάρχη Βαρθολομαίο και τον Αρχιεπίσκοπο Ιερώνυμο, έγκειται στο να δώσουμε μαρτυρία της θέλησής μας να συνεχίσουμε να συνεργαζόμαστε, ώστε αυτή η ιστορική πρόκληση να γίνει αφορμή όχι σύγκρουσης, αλλά ανάπτυξης του πολιτισμού της αγάπης.
Φίλτατοι αδελφοί και αδελφές, μπροστά στις τραγωδίες που πληγώνουν την ανθρωπότητα, ο Θεός δεν είναι αδιάφορος, δεν είναι απόμακρος. Αυτός είναι ο Πατέρας μας, ο Οποίος μας ενισχύει στην οικοδόμηση του αγαθού και στην απώθηση του κακού. Όχι μόνο μας ενισχύει, αλλά στον Ιησού μάς έδειξε την οδό της ειρήνης. Μπροστά στο κακό που υπάρχει στον κόσμο, Αυτός έγινε δούλος μας, και με την αγαπητική του διακονία έσωσε τον κόσμο. Αυτή είναι η αληθινή εξουσία που γεννά την ειρήνη. Μόνο όποιος υπηρετεί με αγάπη οικοδομεί την ειρήνη. Η υπηρεσία μάς κάνει να βγούμε από τον εαυτό μας και να φροντίσουμε τους άλλους, δεν αφήνει να οδηγηθούν σε καταστροφή τα πρόσωπα και τα πράγματα, αλλά ξέρει να τα διαφυλάττει, διαπερνώντας το πυκνό στρώμα της αδιαφορίας που συσκοτίζει το νου και την καρδιά.
Ευχαριστώ εσάς, επειδή είστε φύλακες ανθρωπιάς, επειδή φροντίζετε με τρυφερότητα τη σάρκα του Χριστού, ο Οποίος υποφέρει στον πιο ελάχιστο αδελφό που πεινάει και είναι ξένος, και που εσείς υποδεχτήκατε (πρβλ. Μτ 25,35)
Ευχαριστώ!
Η Προσευχή του Ποντίφικα στο λιμάνι της Μυτιλήνης
Θεέ της ευσπλαχνίας,
Σε παρακαλούμε για όλους τους άνδρες, τις γυναίκες και τα παιδιά,
που αποδήμησαν από αυτόν τον κόσμο
αφού άφησαν τη χώρα τους επιζητώντας μία καλύτερη ζωή.
Παρότι πολλοί από τους τάφους τους δεν έχουν όνομα,
τον καθέναν από τους ανθρώπους αυτούς Εσύ γνωρίζεις,
τον αγάπησες και τον θέλησες επάνω σε αυτή τη γη.
Σου εμπιστευόμαστε όλους εκείνους που διέτρεξαν αυτό το ταξίδι,
υπομένοντας φόβους, αβεβαιότητα και ταπεινώσεις,
με σκοπό να φθάσουν σε έναν τόπο ασφάλειας και ελπίδας.
Όπως Εσύ δεν εγκατέλειψες τον Υιό σου,
όταν οδηγήθηκε σε έναν τόπο ασφαλή από την Παναγία και τον Ιωσήφ,
έτσι τώρα να είσαι κοντά σε αυτά τα παιδιά σου
διαμέσω της τρυφερότητας και της προστασίας μας.
Κάνε ώστε, φροντίζοντάς τους,
να μπορέσουμε να προωθήσουμε έναν κόσμο
όπου κανείς να μην είναι εξαναγκασμένος να αφήσει το σπίτι του
και όπου όλοι να μπορούν να ζουν με ελευθερία, αξιοπρέπεια και ειρήνη.
Θεέ της ευσπλαχνίας και Πατέρα όλων,
αφύπνισέ μας από τον ύπνο της αδιαφορίας,
άνοιξε τα μάτια μας στα βάσανά τους
κι απεγκλώβισέ μας από την αναισθησία,
που είναι καρπός της κοσμικής ευημερίας
κι αναδίπλωσης στον εαυτό μας.
Έμπνευσε όλους μας, έθνη, κοινότητες και μεμονομένα άτομα,
να αναγνωρίσουμε πως όσοι φθάνουν στις ακτές μας
είναι αδελφοί και αδελφές μας.
Βοήθησέ μας να μοιραστούμε μαζί τους τις ευλογίες
που λάβαμε από τα χέρια σου
και να αναγνωρίσουμε πως από κοινού,
ως μία και μοναδική ανθρώπινη οικογένεια,
είμαστε όλοι πρόσφυγες, ταξιδιώτες ελπίδας προς Εσένα,
ο Οποίος είσαι ο αληθινός μας οίκος,
εκεί όπου κάθε δάκρυ θα εξαλειφθεί,
εκεί όπου θα είμαστε εν ειρήνη, στην ασφάλεια της αγκαλιάς σου.
