Το Φερνάντο το Σάντος τον είχαμε γνωρίσει πίσω στις αρχές της παρούσας χιλιετίας, όταν και ανέλαβε την ΑΕΚ του Μάκη του Ψωμιάδη και παρά λίγο να πάρει το πρωτάθλημα από τον αιώνιο πρωταθλητή της ποδοσφαιρικής μας μπανανίας, με τον οποίο και ισοβάθμισε με 58-58, αλλά το χασε στα μεταξύ τους παιχνίδια. Χρυσές εποχές με άφθονο cult υλικό.
Έκτοτε, μεσολάβησαν πολλά ταξίδια μεταξύ Πορτογαλίας και Ελλάδας, μια για τον Παναθηναϊκό, μια για τη Σπόρτινγκ, μια ξανά για την ΑΕΚ, μια για τη Μπενφίκα, μέχρι που ο άνθρωπος κατέληξε στην Ιθάκη του, τον ΠΑΟΚ, για να καταξιωθεί εκεί ως αναγνωρίσιμος προπονητής από το απαιτητικό κοινό των football managers του καφενέ και να πάρει το εισιτήριο για την Εθνική μας ομάδα, μετά το Μουντιάλ της Νοτίου Αφρικής.
Με σπάνιες στιγμές χαράς, με αυτό το βλέμμα “ω ρε μαλάκα είναι Δευτέρα, ε;” και συχνά-πυκνά με ένα τσιγάρο στο στόμα, ο άνθρωπος αυτός μας οδήγησε με τα πάθη του και με πολύ μέτρια μπάλα σε δυο μεγάλα τουρνουά, το Euro του 2012 και το Μουντιάλ του 2014, φτάνοντάς μας, μάλιστα, και σχετικά μακριά, στους προημιτελικούς και στους “16” αντίστοιχα. Μετά τον αποκλεισμό, όμως, από την Κόστα Ρίκα στη Βραζιλία, φόρτωσε τα πράγματά του και έφυγε εν μια νυκτί (μάλλον προειλημμένη απόφαση), για να αναλάβει λίγο καιρό μετά την Εθνική Πορτογαλίας του Ρονάλντο και του παιδιού του από τον ΠΑΟΚ, Βιεϊρίνια. Και να την έχει τώρα που μιλάμε στους “8” του Euro. Με οδηγό πάντα το, αποκρουστικό για πολλούς, δόγμα του “μισού-μηδέν”.
Αυτά τα 6 χρόνια σε πάγκους Εθνικών, με αποκορύφωμα το φετινό Euro, στο οποίο η Πορτογαλία έχει κάτι από φάρδος Εθνικής Ρεχάγκελ και αποτελεσματικότητα Ιταλικού κλαμπ, ο Φερνάντο Σάντος έχει δείξει πως μπορείς να κάνεις πραγματάκια χωρίς να ενθουσιάσεις. Απεναντίας, ίσως, στέλνοντας μαζικά φίλαθλο κόσμο στην αγκαλιά του Μορφέα και τα ψυχοτρόπα. Οι παρακάτω αναμνήσεις μπορούν να αιτιολογήσουν την απόδοση του τίτλου του “Thomas Mueller των προπονητώνε”:
Προκριματικά Euro 2012
Οκ, η κλήρωση ήταν υπόθεση του προκατόχου του, Ότο Ρεχάγκελ: Κροατία, Ισραήλ, Λετονία, Γεωργία και Μάλτα. Και εντάξει, η Κροατία ποτέ δεν είναι εύκολη υπόθεση. Και, ακόμα περισσότερο, κτήμα της Εθνικής ήταν, στην τελική, οι ευνοϊκές κληρώσεις, με παρακαταθήκη τις καλές πορείες μετά το Euro της Πορτογαλίας. Η Εθνική, λοιπόν, ξεκινάει με στραβοπάτημα εντός έδρας με τη Γεωργία (1-1 με ισοφάριση στο 75′ από Νίκο Σπυρόπουλο), αποσπά το κλασικό βασανιστικό 0-0 από τη μεγάλη αντίπαλο στο Ζάγκρεμπ, παίρνει σχεδόν όλους τους μικρούς εντός έδρας στο γκολ (κι αυτό στο 2ο ημίχρονο) και θέτει σε κίνδυνο τα μάτια των οπαδών με εκείνο το απεχθές και επονείδιστο 0-1 στο 93′ στη Μάλτα. Έξι λεπτά χαμένα από τη ζωή σας εδώ:
Κι όταν φτάνει η ρημαδοώρα για το deathmatch του ομίλου με την Κροατία, με στόχο την αποφυγή των μπαράζ, ο Σάντος φοράει τα καλά του, προμηθεύεται τα τσιγάρα του και αμολάει τα λιοντάρια μας στο Καραϊσκάκη για να κρατήσουν το 0, μέχρι να κάτσει η καλή. Η καλή κάθεται τελικά κάπου στο 70′ μετά από στημένο (ω του θαύματος) και ο Σαμαράς κάνει το 1-0. Στην αναμπουμπούλα, από στημένο παραδόξως, κάνουμε και το 2-0 με Γκέκα και σκαρφαλώνουμε κορυφή ομίλου. Με άθλια μπάλα επικυρώνουμε πρωτιά με αγχωτικό διπλό στη Γεωργία, με τα 2 γκολ μας μετά το 75′, στο τελευταίο ματς που έπαιξε και σκόραρε ο Άγγελος Χαριστέας.
Πόρισμα: 2η χειρότερη επίθεση από τους προκριθέντες, ψήγματα μπάλας σε κάτι κατεβασιές του Φετφατζίδη στο εντός έδρας 3-1 με τη Μάλτα, πολλά πονεμένα από το τρίψιμο μάτια και πρόκριση.
Τελικά Euro 2012
Με το υλικό που είχαμε ήταν οριακά επιτυχία και μόνο που θα παίζαμε στα γήπεδα της Πολωνίας και της Ουκρανίας. Όχι, όμως, ο Φερνάντο αξιοποιεί το κοκαλάκι της νυχτερίδας του προκατόχου του και η κληρωτίδα βγάζει Πολωνία, Τσεχία και Ρωσία. Με λίγη έξτρα τύχη, σα να λέμε, πας και “8”. Κλέβεις και βαθμό στην πρεμιέρα με Πολωνία με 10 παίκτες και χαμένο πέναλτι, λες “εδώ είμαστε”. Και, ξαφνικά, βρίσκεσαι στο 10′ του 2ου αγώνα να χάνεις με 2-0 από την Τσεχία. Μειώνει ο Γκέκας με γκολ από κείνα που μόνο η Ελλάδα ξέρει να βάζει, αλλά η ανατροπή δεν έρχεται και είσαι για αποκλεισμό από τον πιο εύκολο όμιλο που μπορούσε να σου τύχει. Και μπροστά σου η φορμαρισμένη Ρωσία με 4 βαθμούς για τελευταίο ματς ομίλου.
Κι εκεί που είμαστε όλοι σίγουροι πως έρχεται δεύτερος σερί αποκλεισμός ως 4οι σε τελική φάση Euro, κερδάμε 0,5-0 1-0 τα Όρθοτοξ Πράδερς στο do-or-die παιχνίδι και τους βγάζουμε εκτός στην ισοβαθμία, με γκολ του Γιώργαρου του Καραγκούνη.
Στους “8” τρώμε 4 από αυτούς που τους χρωστάμε, βάζουμε και 2(!) για την ποικιλία και αποχαιρετάμε αξιοπρεπώς.
Προκριματικά Μουντιάλ 2014
Οκ, αφήστε την κλήρωση (Βοσνία-Ερζεγοβίνη, Σλοβακία, Λετονία, Λιθουανία, Λιχτενστάιν), βατή, βατότατη, αλλά το δικαιούμαστε. Προφανώς και βάσει υλικού παίρνουμε αυτό που δικαιούμαστε στα 2 ματς με τον κυριότερο αντίπαλο για την πρωτιά, τη Βοσνία (0-0 μέσα, ήττα με 3-1 έξω), αλλά κερδίζουμε όλα τα υπόλοιπα ματς στο γκολ, πλην ενός 2-0 με τη Λιθουανία κι ενός 2-0 με το Λιχτενστάιν. Νίκες στο νήμα με γκολάρες σαν αυτό:
Η Βοσνία, όμως, καταλαμβάνει την πρώτη θέση και εμείς πάμε για μπαράζ με τους Ρουμάνους. Ο Φερνάντο Σάντος έχει τη σπάνια τύχη να έχει στο οπλοστάσιό του ένα Μήτρογλου που σκοράρει με κάθε τρόπο στην αρχή της σεζόν 2013-14 και, έτσι, πετάμε τους δράκουλες εκτός, πετυχαίνοντας, για 2η φορά στα 4 χρόνια του Σάντος, στην Εθνική 3(!) γκολ σε ένα παιχνίδι.
Τελικά Μουντιάλ 2014
Κλήρωση αρκούντως καλή με Κολομβία, Ιαπωνία και Ακτή Ελεφαντοστού, αν υπήρχε μια πιθανότητα να χαρούμε πρόκριση σε επόμενη φάση, αυτή ήταν στη Βραζιλία. Παίρνουμε αυτό που δικαιούμαστε στην απογοητευτική πρεμιέρα με την Κολομβία (3-0) και πάμε να διεκδικήσουμε ό,τι μας αναλογεί με τους Γιαπωνέζους. Τρώει μια αποβολή ο Κατσουράνης νωρίς και μένουμε στο 0-0. Και πάνω που λες “νταξ, καλά ήτανε, μη μας μαμήσουν πολύ οι ελέφαντες” η Ελλάδα κατεβαίνει στο do-or-die παιχνίδι για άλλη μια φορά ζωσμένη με εκρηκτικά, παίζει, μάλιστα, και αρκετά επιθετική μπάλα για τα δεδομένα της, δημιουργεί φάσεις, χάνει ευκαιρίες, προηγείται, χτυπάει δοκάρια, ισοφαρίζεται σε κακό σημείο. Κι εκεί που πας να πεις “δεν έχουμε άστρο τώρα, δεν πειράζει και πολύ ήτανε”, σκάει δώρο από τη θεά τύχη αυτό το “πέναλτι”:
Σαμαράς το πετσώνει και φεύγουμε για “16”. Όπου ο Φερνάντο Σάντος έχει κάνει τέτοια βουντού που η Κόστα Ρίκα περνάει 1η από όμιλο με Αγγλία, Ιταλία και Ουρουγουάη και διασταυρώνεται με μας στους “16”. Όλα, όμως, έχουν ένα όριο: ισοφαρίζουμε στο 90′ με παίκτη παραπάνω το αστείο 0-1 που έφαγε ο Καρνέζης, όμως η τύχη εξαντληθεί. Χάνουμε κάτι άχαστα, χάνει κι ο Γκέκας ένα πέναλτι, Καρνέζης τα τρώει όρθιος και αποχαιρετάμε με πικρία. Και μας αποχαιρετάει ξαφνικά και ο Σάντος.
Προκριματικά-τελικά Euro 2016
Η αρχή της σεζόν 2014-15 τον βρίσκει στο τιμόνι της Πορτογαλίας, με το ντεμπούτο να είναι εφιαλτικό, με εντός έδρας 0-1 από την Αλβανία. Ο όμιλος, όμως, δεν είναι κάτι το ιδιαίτερο για την ομάδα του Σάντος, η οποία καταλαμβάνει χωρίς να εντυπωσιάσει την πρώτη θέση μπροστά από Αλβανία, μέτρια Δανία, χειρότερη Σερβία των τελευταίων χρόνων και πατρίδα System Of A Down. Νιώστε λίγο: 11 γκολ σε 8 παιχνίδια για ομάδα με Κριστιάνο Ρονάλντοκαι μεγαλύτερη νίκη με 1 γκολ διαφορά.
Και τη στιγμή που στο φετινό Euro υπήρχε όμιλος με Ισπανία και Κροατία ή Ιταλία και Βέλγιο, ο Φερνάντο Σάντος παραγγέλνει μια Ουγγαρία, μια Αυστρία και μια Ισλανδία για να ναι σίγουρος.
Ο Πορτογάλος Ποτσέπης Κριστιάνο Ρονάλντο σπάει νεύρα στη φάση των ομίλων, η ομάδα κάνει “κρα” πως δεν έχει φορ περιοχής και προκρίνεται ως καλύτερη 3η μετά από 3 ισοπαλίες. Κι αυτό επειδή ο Κριστιάνο έπαιξε κάτι λίγα στο δεύτερο ημίχρονο του 3-3 με την αδιάφορη και ήδη περασμένη Ουγγαρία.
Οι καθ’ όλα εκνευριστικοί Πορτογάλοι διασταυρώνονται με τους εντυπωσιακούς καικάγκουρες Κροάτες. Όλοι περιμένουν ματσάρα, αλλά ο Φερνάντο Σάντος έχει άλλα πλάνα. Καταστροφικό παιχνίδι και μηδέν ανοίγματα στο χώρο για να αποφευχθεί και η υποψία θανάσιμης αντεπίθεσης των Κροατών. Το ματς λήγει 0-0 και πάμε για παράταση. Οι Κροάτες αρχίζουν και απειλούν περισσότερο, κυρίως από στημένα, αλλά η φάση βρωμάει για πέναλτι. Κι εκεί που πάμε να χαρούμε, ο Πέρισιτς (άνωθεν κάγκουρας) σημαδεύει δοκάρι και στην αντεπίθεση η χρυσή αλλαγή του Σάντος (και μόνιμος τα τελευταία 5 χρόνια στόχος του Ολυμπιακού), Ρικάρντο Κουαρέσμα, συνεχίζει την εξαετή παράδοση του προπονητή του στις προκρίσεις με τα ψέματα. Δείτε την απόλυτη κλοπή μετά το 3′ και 7”:
Όλη η αλήθεια σε ένα meme του Cult24:
Και διασταύρωση στους “8” με ποιους; Μα, φυσικά, με τη demi-έκπληξη του τουρνουά Πολωνία. Ό,τι πιο “Σάντος” μπορούσε να συμβεί. Το μόνο αστείο στην όλη υπόθεση είναι η θέση των Πορτογάλων οπαδών, που κάποτε κορόιδευαν την Ελλάδα για τις επιτυχείς πορείες με μισό-μηδέν μετά το 75′ και τώρα έχουν να υπερασπιστούν τις προκρίσεις με 0,25-0 στην παράταση. Αν υπάρχει θεός του ποδοσφαίρου, ας κάνει τα κουμάντα του τώρα που φτάσαμε στους “8” του (μετριότατου) φετινού Euro. Οι σκοτεινές δυνάμεις του σχεδόν αγέλαστου Φερνάντο φαντάζουν ικανές για τη δεύτερη απόλυτη κλοπή μετά το 2004.
