Τις ημέρες που ακολούθησαν της ήττας στο ντέρμπι με τον Ολυμπιακό, ο Αντρέα Στραματσόνι είχε προαναγγείλει από κοινού με τον Γιάννη Αλαφούζο την αλλαγή στάσης ως προς τους παίκτες, σε περίπτωση που εκείνοι συνεχίσουν να μην αποδίδουν τα μέγιστα στους αγώνες αλλά και για τις «παρασπονδίες» τους εντός και εκτός γηπέδων.
Ήδη, το διάστημα που μεσολάβησε μεταξύ της αναμέτρησης του Φαλήρου και αυτής της Κυριακής με τον Πανιώνιο, οι Εμποκού και Ιμπάρμπο πήραν μια μικρή «γεύση» από τη… «νέα τάξη πραγμάτων» με τα πρόστιμα που τους επιβλήθηκαν, ενώ μετά το παιχνίδι της Νέας Σμύρνης, ο Στραματσόνι έβαλε «μπροστά» την εφαρμογή του… μαρτυρίου του «ritiro».
Τι σημαίνει «ritiro»
Η τακτική αυτή είναι ιδιαίτερα προσφιλής στην πατρίδα του «Στράμα», ωστόσο είναι άγνωστη στα καθ’ ημάς. Όχι, δεν πρόκειται για κάποια… μαφιόζικη επίδειξη δύναμης προς τους παίκτες του Παναθηναϊκού, ούτε ένα είδος δημόσιας διαπόμπευσής τους.
Η απόδοση της λέξης «ritiro» στα ελληνικά, είναι «υποχώρηση», ή στην προκειμένη περίπτωση «απομόνωση». Στην θρησκευτική ορολογία, το «ritiro» αποτελεί την δράση των μοναχών, οι οποίοι αποσύρονται από τα εγκόσμια για να αφιερωθούν στον θεό. Αντίθετα, στην ιταλική ποδοσφαιρική αργκό, η συγκεκριμένη μέθοδος αποτελεί την ύστατη προσπάθεια συσπείρωσης της ομάδας αλλά και ανατροπής των κακώς κειμένων έστω και αν τα πράγματα έχουν φτάσει στο «και πέντε»…
Το… μενού της «απομόνωσης»
Στην Ιταλία, όταν μια ομάδα αντιμετωπίζει ένα παρατεταμένο ντεφορμάρισμα και κινδυνεύει να βρεθεί (ή έχει ήδη βρεθεί) στο «καναβάτσο», ο προπονητής δίνει το σύνθημα… επιστράτευσης. Εκείνος, μαζί με τους ποδοσφαιριστές του και το υπόλοιπο τεχνικό επιτελείο… αποσύρονται απο τα «εγκόσμια» και για ένα μικρό χρονικό διάστημα (που συνήθως διαρκεί γύρω στη μία εβδομάδα) αφοσιώνονται ολοκληρωτικά στην προπόνηση και στη σύσφιξη των μεταξύ τους σχέσεων.
Για να επιτευχθεί αυτό, χρειάζεται να ληφθούν όλες οι προϋποθέσεις για την εξασφάλιση της μέγιστης συγκέντρωσης από τους ποδοσφαιριστές. Όσο διάστημα διαρκέσει το ritiro, «ξεχνούν» τα σπίτια και τις οικογένειές τους μετακομίζοντας προσωρινά στο προπονητικό κέντρο ή σε κάποιο ξενοδοχείο (αναλόγως των περιστάσεων). Κατά τη διάρκεια της ημέρας λαμβάνει χώρα μια «μίνι» επανάληψη της καλοκαιρινής προετοιμασίας, η οποία περιλαμβάνει (μεταξύ άλλων) πολλές ώρες προπονήσεων και τακτικών αναλύσεων.
Μετά την προπόνηση, σειρά έχει η διαδικασία του… group therapy. Εκεί που όλοι οι συντελεστές του συλλόγου συζητούν ανοικτά, είτε μεταξύ τους είτε με την παρουσία του προπονητή όλες τις παραμέτρους που τους οδήγησαν στο ντεφορμάρισμα. Οι στιγμές αυτές είναι συχνά-πυκνά κατάλληλες ώστε να λυθούν τυχόν παρεξηγήσεις που υπάρχουν ανάμεσα στους παίκτες κατά τη διάρκεια της σεζόν.
Είναι αποτελεσματική αυτή η μέθοδος;
Για τους «εφευρέτες» αυτής της τακτικής, Ιταλούς, το «ritiro» είναι μια συνηθισμένη υπόθεση, η οποία συναντάται και εφαρμόζεται κατά καιρούς από τα «σαλόνια» της Serie A, μέχρι τα «αλώνια» των συνοικιακών πρωταθλημάτων.
Μάλιστα, η πρακτική της περνά από διάφορες διαβαθμίσεις καθώς οι ιταλικές ομάδες δεν «απομονώνονται» μονάχα στους… χαλεπούς καιρούς αλλά και τις παραμονές των μεγάλων ντέρμπι που κρίνουν πρωταθλήματα, όπως επισής την παραμονή/υποβιβασμό ενός συλλόγου.
Θα ‘λεγε κανείς πως οι γείτονες μας έχουν ένα «βίτσιο» με τη συγκεκριμένη μέθοδο. Για αυτόν ακριβώς τον λόγο, επειδή το φαινόμενο του «ritiro» εμφανίζεται συχνά, τα ποσοστά επιτυχίας-αποτυχίας είναι μοιρασμένα.
Παραδείγματος χάρη, η Γιουβέντους πέρασε από αυτήν την διαδικασία την περσινή σεζόν, όταν μετά την ήττα από τη Σασουόλο, έβλεπε τον «εαυτό» της στο -14 από την κορυφή. Όταν τελείωσε η «ενδοσκόπηση» και η σκληρή δουλειά, οι παίκτες του Αλέγκρι έβγαλαν… φτερά πραγματοποιώντας ένα απίστευτο ντεμαράζ που εν τέλει τους έστεψε πρωταθλητές Ιταλίας.
Από παρόμοια «περιπέτεια» πέρασε και η Νάπολι επί των ημερών Μπενίτεθ, ωστόσο το αποτέλεσμά της δεν απέφερε παρά τρεις σερί νίκες στη Serie A.Αντίθετα, η πρωτοβουλία του Πίπο Ιντσάγκι για ritiro στην περσινή «αγιάτρευτη» Μίλαν δεν μπόρεσε να σώσει τα προσχήματα, ούτε την πτωτική πορεία των «ροσονέρι».
Παράλληλα όμως, δεν πρέπει να παραγνωρίζουμε το γεγονός πως υπάρχουν και οι περιπτώσεις στις οποίες οι ίδιοι οι ποδοσφαιριστές μιας ομάδας αντιστέκονται «σθεναρά» στη δοκιμασία αυτή, όπως συνέβη στη Μπολόνια το 2013, όταν ο Αλεσάντρο Ντιαμάντι και ορισμένοι συμπαίκτες του διαφώνησαν δημόσια για την πρακτική αυτή.
Η «πράσινη» βερσιόν
Ο Αντρέα Στραματσόνι είχε προλάβει να προειδοποιήσει τους ποδοσφαιριστές του πως θα χρησιμοποιήσει την εν λόγω τακτική εάν εκείνοι δεν έπαιρναν το «διπλό» στη Νέα Σμύρνη. Μετά τη λήξη του παιχνιδιού η «απειλή» του έγινε άμεσα πράξη, με την έγκριση του Γιάννη Αλαφούζου.
Έτσι, από το βράδυ της Κυριακής και για ολόκληρη την εβδομάδα ΟΛΟ το (διαθέσιμο και μη) ρόστερ των «πρασίνων» θα «στρωθεί» στη δουλειά και στην… κουβέντα! Στο διάστημα που θα διαρκέσει το «πράσινο» ritiro, ο Παναθηναϊκός θα δώσει δύο κρίσιμα παιχνίδια, με τον ΟΦΗ στην Κρήτη (30/11) και τον ΠΑΟΚ στη Λεωφόρο (4/12).
Ο πρωτότυπος για τα ελληνικά δεδομένα χαρακτήρας αυτής της πρακτικής αναμένεται δείξει τα αποτελέσματά του ευθύς εξαρχής. Μετά τη λήξη του «ritiro» υπάρχει η πιθανότητα να δούμε μια άλλη, διαφορετική εικόνα των «πράσινων» εντός και εκτός αγωνιστικού χώρου, αν και είναι δύσκολο για εκείνους να μιμηθούν το παράδειγμα της περσινής Γιουβέντους.
Βέβαια, μη λησμονούμε πως υπάρχει και η άλλη πλευρά του «νομίσματος», η αποτυχία αυτής της μεθόδου, η οποία όσο να ‘ναι, θα επιβαρύνει ακόμη περισσότερο την (ήδη) δυσχερή θέση του Αντρέα Στραματσόνι στον Παναθηναϊκό.
Το συγκεκριμένο μέτρο αποτελεί για πολλούς μια ενέργεια πεπερασμένων εποχών και άλλων αντιλήψεων, έχοντας φανατικούς υποστηρικτές όσο και πολέμιους. Η ουσία είναι πως όταν εφαρμόζεται το ritiro ο… εμπνευστής του περιμένει την άμεση αντίδραση της ομάδας του. Την «αφύπνιση» μέσω ενός γερού «ηλεκτροσόκ».
Θα υπάρξει κάποια ανάκαμψη ή θα «βουλιάξουν» περαιτέρω οι Παναθηναϊκός και Στραματσόνι; Το (άμεσο) μέλλον θα δείξει…