Η πλούσια, από πλευράς τίτλων και ιστορικών κατορθωμάτων, 108χρονη πορεία του Παναθηναϊκού στα εν Ελλάδι πεπραγμένα «αγγίζει» ένα μεγάλο εύρος της πολιτιστικής ζωής της χώρας. Ο σύλλογος έχει κατορθώσει να εμπνεύσει πλήθος γνωστών αλλά και αγνώστων καλλιτεχνών, οι οποίοι έβαλαν μπροστά το μεράκι τους αλλά και την αγάπη τους για τον «σύλλογο μεγάλο», συνθέτοντας αλλά και τραγουδώντας κομμάτια αφιερωμένα στο «τριφύλλι».
Ο πρώτος ύμνος του συλλόγου
Αρχικά, αξίζει να κάνουμε μία αναφορά στον πρώτο καταγεγραμμένο ύμνο του συλλόγου. Σε αντίθεση με όσα πιστεύουν πολλοί, δεν αναφερόμαστε στη γνωστή μέχρι σήμερα, σύνθεση των Οικονομίδη και Μουζάκη, η οποία αποτελεί τον τωρινό «πράσινο» ύμνο. Δέκα χρόνια πριν από την δημιουργία του νυν ύμνου, οι Γιάννης Βελλάς (μουσική), Κώστας Κοφινιώτης (στίχοι) έβαλαν τα «θεμέλια» και ο Πάνος Κόκκινος ερμήνευσε το «Προχωρείτε προς τη νίκη», ένα κομμάτι που χρησιμοποιήθηκε ως ο πρώτος ύμνος του συλλόγου.
Το χίλια εννιακόσια οκτώ ιδρύθη στην Ελλάδα ο πιο μεγάλος σύλλογος, η πιο καλή ομάδα.
Για σύμβολό της έστησε την πράσινη σημαία, στο στίβο και στα γήπεδα την πιο τρανή ιδέα.
Προχωρείτε προς τη νίκη, χείμαρρος το ηθικό. Έχει σήμα το τριφύλλι και είναι πάντα θρυλικός.
ο Παναθηναϊκός, ο Παναθηναϊκός, ο Παναθηναϊκός!
Συνάντηση γιγάντων
Μια δεκαπενταετία μετά την σύνθεση των Βελλά-Κοφινιώτη, η οποία είχε την κλασική… παιανίζουσα μορφή, ήρθε η σειρά του λαϊκού πενταγράμμου που καταπιάστηκε με τα κατορθώματα του συλλόγου.
Στα τέλη του 1963, ο Βασίλης Τσιτσάνης παρακολουθώντας την ασταμάτητη πορεία της ομάδας του Στέφαν Μπόμπεκ (η οποία κατέκτησε αήττητη το πρωτάθλημα της σεζόν το καλοκαίρι του 1964) αποφάσισε να βάλει και αυτός το… λιθαράκι του συνθέτοντας ένα άκρως «πράσινο» τραγούδι. Ο Τσιτσάνης έβαλε τη μουσική και τους στίχους και ο Μανώλης Αγγελόπουλος την «αγγελική» φωνή του για τη δημιουργία του «Εμπρός, εμπρός Παναθηναϊκέ». Μία σύνθεση στην οποία συνέβαλαν για τη δημιουργία της δύο εκ των σημαντικότερων λαϊκών τραγουδιστών μας.
Παναθηναϊκέ μοντέρνα μου ομάδα που σε λατρεύουν όλοι μέσα στην Ελλάδα εσύ που βγαίνεις κάθε χρόνο νικητής το καμάρι μας και ο πρωταθλητής.
Εμπρός-εμπρός Παναθηναϊκέ να την πάρουμε και σήμερα την νίκη το Πρωτάθλημα κι δόξα σου ανήκει.
Και στ’ όνομα σου όρκο κάνουνε οι φίλοι γιατί σ’ αξίζει ομαδάρα μου τριφύλλι Παναθηναϊκέ σαν θύελλα ορμάς Την ψυχή σου δίνεις πάντα και νικάς
Σαν κούρσες τρέχουνε οι κυνηγοί στον δρόμο και μες τα ξένα τα καρέ σκορπάν τον τρόμο. Μα και στην άμυνα είσαι κέρβερος σωστός να ποιος είναι ο Παναθηναϊκός
Μα και στην άμυνα είσαι κέρβερος σωστός να ποιος είναι ο Παναθηναϊκός να ποιος είναι ο Παναθηναϊκός να μας ζήσει ο Παναθηναϊκός
Όταν οι Beatles συνάντησαν τον… Πούσκας!
Η κλασική και η λαϊκή τεχνοτροπία καλύφθηκε πλήρως από τις δύο προαναφερθείσες περιπτώσεις, στις δεκαετίες του ’40 και του ’60. Στα 70’s όμως ήρθε η σειρά της ποπ και ενός συγκροτήματος με άγνωστες «ρίζες» και σύνθεση το οποίο διασκεύασε επιτυχημένα το πασίγνωστο «Ob la di ob la da» των Beatles που σάρωνε τα «charts» εκείνης της περιόδου, ντύνοντας με τον καλύτερο τρόπο την πορεία της ομάδας του Πούσκας προς το Γουέμπλεϊ. Το εν λόγω τραγούδι (με τίτλο «Έχω στο Λονδίνο μια δουλειά») έμεινε «θαμμένο» τις προηγούμενες δεκαετίες και ανασύρθηκε στη μνήμη όλων μέσω του Youtube. Η μόνη πληροφορία που έχει δει το φως της δημοσιότητας αναφορικά με την «πατρότητα» της διασκευής είναι η ενδεχόμενη «εμπλοκή» του τότε άσου της ομάδας, Φραγκίσκου Σούρπη, στην συγγραφή των στίχων.
Φεύγω από το σπίτι μου το πατρικό Έχω στο Λονδίνο μια δουλειά Βρήκα σ΄ ένα σύντομο λογαριασμό Πως τα γκολ είναι γλυκά σαν τα φιλιά
Ένα γκολ, δύο γκολ… στον αέρα Πάντσο η ομάδα πετά Ένα γκολ, δύο γκολ τέτοια μέρα Άνοιξη έχει η καρδιά Όταν θα γυρίσω θα στο ξαναπώ
Όσο μ΄ αγαπάς πως σ΄ αγαπώ Πράσινο μαντήλι δέσε στα μαλλιά Τώρα έχω στο Λονδίνο μια δουλειά Ζενες Ες με θυμάσαι ακόμα Σλόβαν με ξέρεις καλά
Του Αστέρα το κόκκινο χρώμα Πράσινη πήρε μπογιά Με ζεστή καρδιά και ψυχή βαθιά, ξανά, Δώσε τη μάχη άλλη μια φορά, Παναθηναϊκέ!
Πράσινο τον Τάμεση θέλω να δω Μέσα σ΄ ένα Κύπελλο χρυσό Κι έξω από το Μπάκιγχαμ έχω σκοπό Να κολλήσω το τριφύλλι θυρεό
Προχωρείτε του ΠΑΟ, λιοντάρια Στο Γουέμπλεϊ βάλτε φωτιά Σαν κι εσάς διαλεχτά παλικάρια Μόνο η Ελλάδα γεννά!
Καρβέλας σεντράρει, Ρότσα σκοράρει!
Για το τέλος αφήσαμε ένα περισσότερο γνωστό τραγούδι συγκριτικά με τα προαναφερθέντα, τουλάχιστον στις προηγούμενες γενιές, το οποίο φέρει την υπογραφή του Χουάν Ραμόν Ρότσα. Ο Ρότσα είχε το προνόμιο να… καλλιτεχνεί εντός και εκτός γηπέδων και δεν ήταν λίγες οι φορές που, είτε ως παίκτης είτε αργότερα ως προπονητής, ψυχαγωγούσε την υπόλοιπη ομάδα με την κιθάρα του. Το συγκεκριμένο ταλέντο του Αργεντινού, «κεφαλαιοποιήθηκε» από τον γνωστό οπαδό των «πρασίνων», Νίκο Καρβέλα, ο οποίος μπήκε μαζί με τον Χουάν στο στούντιο και ηχογράφησαν το «ΠΑΟ σ’ αγαπάω». Η αλήθεια είναι πως έλειπε μια λάτιν εκδοχή και αυτή μας την προσέφεραν από κοινού οι Καρβέλας και Ρότσα!
Μία είναι η ομάδα μέσα σ’ όλη την Ελλάδα ένας είναι ο θεός ο Παναθηναϊκός
ΠΑΟ, ΠΑΟ ΠΑΟ ΠΑΟ σ αγαπάω ΠΑΟ, ΠΑΟ, ΠΑΟ σ’ αγαπώ
Μία είναι η ενδεκάδα που δοξάζει την Ελλάδα και στα πέρατα της γης το τριφύλλι θα το δεις
ΠΑΟ, ΠΑΟ ΠΑΟ ΠΑΟ σ αγαπάω ΠΑΟ, ΠΑΟ, ΠΑΟ σ’ αγαπώ
Σαν τον ΠΑΟ στην Ελλάδα δεν υπάρχει άλλος κανείς ΠΑΟ είναι ο κυπελλούχος ΠΑΟ και ο πρωταθλητής
ΠΑΟ, ΠΑΟ ΠΑΟ ΠΑΟ σ αγαπάω ΠΑΟ, ΠΑΟ, ΠΑΟ σ’ αγαπώ
