Mε την τουριστική σεζόν να προετοιμάζεται για νέο ρεκόρ και τα ακίνητα βραχυχρόνιας μίσθωσης να γεμίζουν σε κάθε γωνιά της χώρας, η Ανεξάρτητη Αρχή Δημοσίων Εσόδων (ΑΑΔΕ) ενεργοποίησε ένα ισχυρό ψηφιακό οπλοστάσιο για να βάλει τέλος στο φαινόμενο των «κρυφών Airbnb» – ακινήτων που αποφέρουν εισόδημα χωρίς να δηλώνονται πουθενά.
Σύμφωνα με την Έκθεση Απολογισμού 2024 της ΑΑΔΕ, υλοποιήθηκε ήδη πιλοτική δράση διασταυρώσεων για τον εντοπισμό αδήλωτων εισοδημάτων από βραχυχρόνιες μισθώσεις. Πρόκειται για μια πρωτοβουλία που σηματοδότησε την αρχή μιας νέας εποχής φορολογικής παρακολούθησης, με έμφαση στη διαφάνεια, τα ψηφιακά ίχνη και την αυτόματη ενεργοποίηση ελέγχων με βάση προφίλ κινδύνου.
Κατά τη διάρκεια του 2024 διενεργήθηκε διασταύρωση για τον εντοπισμό αδήλωτων εισοδημάτων από βραχυχρόνιες μισθώσεις ακινήτων από φυσικά πρόσωπα, χωρίς επιχειρηματική δραστηριότητα σχετική με τουριστικά καταλύματα, για τα φορολογικά έτη 2018–2019. Μετά την έγκριση του σχετικού ενημερωτικού σημειώματος, υλοποιήθηκαν επικοινωνιακές ενέργειες, δόθηκαν απαντήσεις σε φορολογούμενους και εκδόθηκαν οδηγίες προς τις ΔΟΥ και τα ΚΕ.ΦΟ.ΔΕ. Οι σχετικές υποθέσεις αναρτήθηκαν στο BI Publisher για να προβούν οι αρμόδιες υπηρεσίες σε διαχείριση και έκδοση πράξεων διοικητικού προσδιορισμού φόρου σε όσους δεν υπέβαλαν οικειοθελώς τις απαιτούμενες δηλώσεις.
Το πλήθος των εντοπισθέντων υπόχρεων ανήλθε σε 593 ΑΦΜ και η συνολική αδήλωτη φορολογητέα ύλη προσδιορίστηκε σε 8,9 εκατ. ευρώ. Ο απολογισμός των αποτελεσμάτων της δράσης θα παρουσιαστεί το 2025, ενώ εξετάζεται ήδη η επέκτασή της και στα επόμενα φορολογικά έτη.
Το κόλπο ήταν απλό – μέχρι τώρα: εκατοντάδες ιδιοκτήτες ή εταιρείες νοίκιαζαν μέσω πλατφορμών τύπου Airbnb, χωρίς να δηλώνουν τις μισθώσεις. Είτε διατηρούσαν πολλαπλούς λογαριασμούς, είτε περνούσαν τα έσοδα από μεσάζοντες, είτε αξιοποιούσαν κενά στο Μητρώο Βραχυχρόνιας Διαμονής. Οι εισπράξεις περνούσαν «κάτω από τα ραντάρ» της Εφορίας, σε βάρος των συνεπών φορολογουμένων.
Η ΑΑΔΕ αλλάζει τα δεδομένα: Με εργαλεία διασταύρωσης που αξιοποιούν πληροφορίες από πλατφόρμες, λογαριασμούς κοινής ωφέλειας, τραπεζικά δεδομένα και δηλώσεις φόρου εισοδήματος, μπορεί πλέον να εντοπίζει ποια ακίνητα φιλοξενούν τουρίστες χωρίς να δηλώνονται στο Μητρώο. Οι έλεγχοι γίνονται αυτοματοποιημένα και στοχευμένα, ενώ τα ευρήματα οδηγούν άμεσα σε βεβαιώσεις φόρων, προσαυξήσεις και πρόστιμα.
Η Υπηρεσία Ερευνών της ΑΑΔΕ χρησιμοποίησε για πρώτη φορά συνδυασμό ψηφιακών εργαλείων για να «σπάσει» τα κόλπα. Διασταυρώθηκαν στοιχεία κατανάλωσης ρεύματος και νερού, κινήσεις σε τραπεζικούς λογαριασμούς, εγγραφές σε πλατφόρμες, ακόμα και στοιχεία πρόσβασης που συνδέονται με κινητά και IP διευθύνσεις. Αν ένα ακίνητο εμφάνιζε πέντε διαφορετικούς επισκέπτες μέσα σε έναν μήνα, αλλά είχε μηδενικό δηλωθέν εισόδημα, τότε ο έλεγχος ενεργοποιούνταν αυτόματα. Αν υπήρχε διαμέρισμα δηλωμένο σε ΑΦΜ συνταξιούχου ή συγγενή του εξωτερικού, ενώ τα χρήματα κατέληγαν αλλού, ακολουθούσε στοχευμένη έρευνα.
Η παραβατικότητα στους ειδικούς ελέγχους, άγγιξε το 83,4%, ποσοστό που δείχνει πως το πρόβλημα ήταν πολύ μεγαλύτερο απ’ όσο είχε επίσημα καταγραφεί. Η ΑΑΔΕ δεν αποκάλυψε μόνο μεμονωμένους ιδιοκτήτες, αλλά και ολόκληρους «μηχανισμούς»: διαχειριστές δεκάδων ακινήτων χωρίς καμία δήλωση, εταιρείες-βιτρίνες και μεταπωλητές μισθώσεων.
Το 2024 βεβαιώθηκαν πάνω από 540,6 εκατ. ευρώ από ειδικές έρευνες της ΑΑΔΕ για αποκρυβείσες φορολογητέες ύλες – με σημαντικό μέρος τους να προέρχεται από αδήλωτα εισοδήματα βραχυχρόνιων μισθώσεων. Η φορολογική διοίκηση εισέπραξε επιπλέον 365,5 εκατ. ευρώ από ελέγχους, αυξάνοντας την αποτελεσματικότητά της κατά 19,5% σε σχέση με το 2023.
