- Πολιτικό και επικοινωνιακό φιάσκο: Η «επιστροφή ενοικίου» άφησε χιλιάδες πολίτες με αίσθημα αδικίας.
- Παραποιημένα δεδομένα: Ο υπολογισμός βασίστηκε σε δηλωμένα μισθώματα ΑΑΔΕ (μέσος 255€), που υποεκπροσωπούν την πραγματικότητα.
- Λανθασμένος υπολογισμός: Το ετήσιο ενοίκιο διαιρέθηκε διά 12, μειώνοντας τεχνητά τις επιστροφές για μετακομίσεις/νέες μισθώσεις.
- Στρεβλωμένα εισοδηματικά κριτήρια: Ευνόησαν όσους αποκρύπτουν εισοδήματα, αφήνοντας μισθωτούς και συνταξιούχους εκτός παρά τα πραγματικά έξοδα ενοικίου.
Η «επιστροφή ενοικίου» εξελίσσεται σε νέο πολιτικό και επικοινωνιακό φιάσκο για την κυβέρνηση, αφήνοντας χιλιάδες πολίτες με αίσθημα αδικίας.
Σε σημαντικό επικοινωνιακό, τεχνοκρατικό και τελικά πολιτικό φιάσκο εξελίσσεται το μέτρο της λεγόμενης «επιστροφής ενοικίου».
Παρά τις έγκαιρες προειδοποιήσεις για σοβαρές αστοχίες στον σχεδιασμό, ούτε το Μέγαρο Μαξίμου ούτε το οικονομικό επιτελείο προχώρησαν στις απαραίτητες διορθώσεις, οδηγώντας σε σειρά λαθών. Ως αποτέλεσμα, εκατομμύρια πολίτες είτε έλαβαν κάποια επιστροφή είτε όχι, αισθάνονται σήμερα αδικημένοι.
Από τη στιγμή που ανακοινώθηκε το μέτρο, κυβερνητικά στελέχη, μέχρι και ο πρωθυπουργός, διαβεβαίωναν ότι εκατοντάδες χιλιάδες ενοικιαστές θα έβλεπαν ένα «ολόκληρο ενοίκιο» να πιστώνεται στους λογαριασμούς τους χωρίς να απαιτείται αίτηση. Ο Κυριάκος Μητσοτάκης επανέλαβε τη δέσμευση την παραμονή των πληρωμών, ενώ την Κυριακή έκανε λόγο για «μόνιμη επιστροφή ενός ενοικίου έως 800 ευρώ». Ωστόσο, για μεγάλο αριθμό δικαιούχων, η πραγματικότητα αποδείχθηκε εντελώς διαφορετική, με τις καταγγελίες να πολλαπλασιάζονται.
Υποσχέσεις πάνω σε παραποιημένα δεδομένα
Ο υπολογισμός των ποσών βασίστηκε αποκλειστικά στα στοιχεία που δηλώνονται στην ΑΑΔΕ από ιδιοκτήτες και ενοικιαστές. Σύμφωνα με αυτά, ο μέσος όρος του μηνιαίου μισθώματος που δηλώνεται στην εφορία αγγίζει τα 255 ευρώ. Το νούμερο αυτό αποκαλύπτει το μέγεθος της φοροδιαφυγής στον κλάδο, καθώς ελάχιστα πραγματικά μισθώματα ανταποκρίνονται σε τόσο χαμηλά επίπεδα. Το παραδέχτηκε άλλωστε και ο υπουργός Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών, Κυριάκος Πιερρακάκης, σημειώνοντας ότι το πραγματικό μέσο ενοίκιο «υποεκπροσωπείται» στις δηλώσεις.
Παρά τα εμφανή προβλήματα αξιοπιστίας των στοιχείων, η κυβέρνηση επέλεξε να στηρίξει σε αυτά τον σχεδιασμό του επιδόματος, καταλήγοντας στο συμπέρασμα ότι το ποσό της επιστροφής θα μπορούσε να εξισωθεί με το ύψος ενός μέσου μηνιαίου ενοικίου.
Πώς χάθηκε το «ολόκληρο ενοίκιο»
Στην πραγματικότητα, ενοίκιο ύψους 255 ευρώ —σε περίοδο εκρηκτικών αυξήσεων σε Αθήνα, μεγάλες πόλεις και νησιά— αντιστοιχεί περισσότερο σε βοηθητικούς χώρους παρά σε κατοικίες. Έτσι, το ποσό της επιστροφής απείχε πολύ από το «ολόκληρο ενοίκιο» που προανήγγειλε η κυβέρνηση.
Πέρα όμως από το ζήτημα των χαμηλά δηλωμένων μισθωμάτων, προέκυψαν και δύο επιπλέον προβλήματα:
Λανθασμένος υπολογισμός: Η κυβέρνηση μοίρασε το ετήσιο ποσό ενοικίου διά 12, γεγονός που μείωσε τεχνητά το ύψος της επιστροφής για όσους νοίκιασαν νέο σπίτι μέσα στη χρονιά ή μετακόμισαν σε ακριβότερο ακίνητο. Εισοδηματικά κριτήρια με στρεβλώσεις: Τα κριτήρια ένταξης ευνόησαν όσους αποκρύπτουν εισοδήματα, ενώ μισθωτοί και συνταξιούχοι που δηλώνουν το σύνολο των εσόδων τους βρέθηκαν εκτός, παρά το ότι μεγάλο μέρος του εισοδήματός τους κατευθύνεται στο ενοίκιο.
