43 χρόνια μετά…

Της Πηνελόπης Παπαδήμου

Ένα φθινοπωρινό απόγευμα στο Λουξεμβούργο

Η αρχή της ιστορίας της πορείας μέχρι το Γούμπλεϊ είναι στο Λουξεμβούργο. Πρώτη αντίπαλος για την ομάδα του Πούσκας η Ζενές Ες. Αντίπαλος μάλλον μικρού διαμετρήματος για το «τριφύλλι» αλλά η νίκη μέσα στο «Εμίλ Μαϊρίς» κάθε άλλο παρά ασήμαντη μπορεί να χαρακτηριστεί αφού είναι η πρώτη εκτός έδρας ευρωπαϊκή νίκη των «πρασίνων». Ο επαναληπτικός αποδείχτηκε τυπική διαδικασία, ενώ τα τέσσερα γκολ που πέτυχε ο Αντώνης Αντωνιάδης του έδωσε το γρήγορο εισιτήριο για το ρετιρέ στην λίστα των σκόρερ της διοργάνωσης.

16/09/1970: Ζενές Ες – Παναθηναϊκός 1-2

Ζενές Ες: Ρόμπερτ Χόφμαν, Ζαν Πιέρ Χόφμαν (c), Σάουλ, Μοροκουτί (65’ Κοσμαλά), Ντε Γκραβά, Σουλέρ (75’ Ερ), Ντρουέ, Αλαμανό, Ντι Τζενόβα, Λανγκέρ, Μπερτολάτσι προπονητής: Λεγκράν (μάνατζερ Ερνστ Μέλχιορ)

Παναθηναϊκός: Οικονομόπουλος, Τομαράς (86′ Καψής), Σούρπης, Καμάρας, Βλάχος, Ελευθεράκης, Δομάζος, Φυλακούρης, Γραμμός, Αντωνιάδης, Καλλιγέρης (80′ Δεληγιάννης) προπονητής: Πούσκας

Διαιτητής: Μπασέμ, επ. Πουσέμ – Ζουντέκ (Γάλλοι)

Σκόρερ: 11’ Ντιτζένοβα – 6’ Αντωνιάδης, 35’ Ελευθεράκης

30/09/1970: Παναθηναϊκός – Ζενές Ες 5-0

Παναθηναϊκός: Οικονομόπουλος, Τομαράς (46′ Μητρόπουλος), Σούρπης, Καμάρας, Βλάχος, Ελευθεράκης, Δομάζος, Φυλακούρης, Γραμμός, Αντωνιάδης, Καλλιγέρης (46′ Γονιός)

Ζενές Ες: Ρόμπερτ Χόφμαν, Ζαν Πιέρ Χόφμαν (c), Σάουλ, Μοροκουτί, Ντε Γκραβά, Σουλέρ, Νάτοου, Αλαμανό, Λανγκέρ,Ντρουέ (46’ Τζουμπινί), ΝτιΤζένοβα προπονητής: Λεγκράν (μάνατζερ Ερνστ Μέλχιορ)

Διαιτητής: Λεντίνι, επ. Μπονσοντίνι – Γιούλα (Μαλτέζοι)

Σκόρερ: 17’ Ελευθεράκης, 27’, 30’, 37’, 58’ Αντωνιάδης

Όταν όλοι είπαν «λες..;;»

Ο επόμενος αντίπαλος στους «16» ήταν πολύ πιο δύσκολος. Η Σλόβαν Μπρατισλάβας μπορεί στις μέρες μας να μην ακούγεται και τόσο αλλά τότε ήταν πανίσχυρη. Είχε κατακτήσει μάλιστα το κύπελλο κυπελλούχων την προηγούμενη χρονιά. Στις 21 Οκτωβρίου όλοι όσοι πήγαιναν να δουν το ματς ήθελαν ένα σκορ που να τους έδινε ελπίδες. Το γρήγορο γκολ του Δομάζου (3’) αλλά και αυτό του Αντωνιάδη στο 55’ έδωσε άλλον αέρα στην ομάδα του Πούσκας. Οι Τσεχοσλοβάκοι σε εκείνο το σημείο αντί να πιέσουν για να μειώσουν έκατσαν πίσω με αποτέλεσμα να δεχτούν και τρίτο γκολ λίγο πριν τη λήξη του αγώνα. Τα λόγια του προπονητή της Σλόβαν είναι χαρακτηριστικά: «Δε μπορούσα ποτέ μου να φανταστώ έναν τόσο δυνατό και φανατισμένο Παναθηναϊκό. Θεωρώ ότι ήδη αποκλειστήκαμε». Στον επαναληπτικό η ομάδα της Τσεχοσλοβακίας ξεκίνησε επιθετικά από το πρώτο λεπτό. Εκεί μίλησε η κλάση του Τάκη Οικονομόπουλου που κράτησε το σκορ. Ένα γκολ της Σλόβαν στο 33’ δεν ήταν αρκετό για την Σλόβαν αφού ο Αντωνιάδης ισοφαρίζει, δίνοντας τέλος στην όποια αγωνία, ενώ η Τσεχοσλοβάκοι πήραν τη νίκη με 2-1.

21/10/1970: Παναθηναϊκός – Σλόβαν Μπρατισλάβας 3-0

Παναθηναϊκός: Οικονομόπουλος, Τομαράς, Σούρπης, Καμάρας, Βλάχος, Ελευθεράκης, Δομάζος, Φυλακούρης, Γραμμός, Αντωνιάδης, Καλλιγέρης (75′ Δεληγιάννης) προπονητής: Πούσκας

Σλόβαν Μπρατισλάβας: Βέντσελ, Μούτκοβιτς, Γιάν Ζλόχα, Λούντοβιτ Ζλόχα (c), Χρντίκα (46’ Σέμπελεκ), Μέντβιτ, Μόντερ (63’ Γιουράν), Γιόζεφ Τσάπκοβιτς, Γιόκλ, Γιάν Τσάπκοβιτς προπονητής: Μίκαλ Βίτσαν

Διαιτητής: Μπαρμπουλέσκου (Ρουμάνος)

Σκόρερ: 3’ Δομάζος, 55’ Αντωνιάδης, 87’ Δεληγιάννης

04/11/1970: Σλόβαν Μπρατισλάβας – Παναθηναϊκός 2-1

Σλόβαν Μπρατισλάβας: Βέντσελ, Μούτκοβιτς, Χρίβακ, Γιάν Ζλόχα, Λούντοβιτ Ζλόχα (c), Σομόγκι (65’ Μόντερ), Μέντβιτ, Σβέλιχ, Γιόζεφ Τσάπκοβιτς, Γιόκλ, Γιάν Τσάπκοβιτς προπονητής: Μίκαλ Βίτσαν

Παναθηναϊκός: Οικονομόπουλος, Τομαράς, Σούρπης, Καμάρας (46′ Μητρόπουλος), Βλάχος, Ελευθεράκης, Δομάζος, Φυλακούρης, Γραμμός, Αντωνιάδης, Καλλιγέρης (75′ Δεληγιάννης) προπονητής: Πούσκας

Διαιτητής: Λεβ, επ. Εξέλμπολι – Μπέρτμουντ (Σουηδοί)

Σκόρερ: 33’ Μόντερ, 57’ Τσάπκοβιτς / 52’ Αντωνιάδης

Εκεί που γεννήθηκαν οι Μπιτλς

Επόμενος σταθμός στο …ταξίδι του Παναθηναϊκού το Λίβερπουλ. Αγγλικό λιμάνι, πατρίδα των Μπίτλς. Αντίπαλος η Έβερτον που τότε ήταν στα πάνω της. Το πρώτο παιχνίδι θα γινόταν στην Αγγλία και τα συναισθήματα των οπαδών του Παναθηναϊκού ανάμικτα. Άλλοι ήταν απαισιόδοξοι λόγω του ονόματος του αντίπαλου, άλλοι ήθελαν μικρό σκορ, αν είναι δυνατόν με γκολ προκειμένου να έχει ο Παναθηναϊκός ελπίδες ενώ δεν έλειψαν και εκείνοι που μιλούσαν για σίγουρη ισοπαλία. Οι τελευταίο ήταν αυτοί που δικαιώθηκαν αν και η ομάδα θα μπορούσε να φύγει ακόμα και με τη νίκη. Η αλήθεια είναι βέβαια ότι ο Παναθηναϊκός ήταν σε πολύ δύσκολη μέχρι το 80’. Ο Τάκης Οικονομόπουλος δείχνει την κλάση του σε ένα ακόμα παιχνίδι και τότε έρχεται ο …θρύλος του εννιά. Ο Αντώνης Αντωνιάδης με κεφαλιά μετά από σέντρα του Γονιού κάνει το 0-1. Ήταν 9 η ώρα το βράδυ, εννιά λεπτά πριν τη λήξη του αγώνα όταν το νούμερο 9 του Παναθηναϊκού σκόραρε το ένατο γκολ του στην διοργάνωση στις 9 Μαρτίου.  Ο Παναθηναϊκός όμως ισοφαρίζεται με γκολ του Τζόνσον στο 90’ κι ενώ έχει προηγηθεί επιθετικό φάουλ στον Οικονομόπουλο που αποχωρεί με φορείο. Στον επαναληπτικό η Έβερτον προσπάθησε να ανατρέψει την κατάσταση αλλά η ομάδα του Πούσκας ήταν καλύτερη, με τον Δομάζο μάλιστα να σημαδεύει το δοκάρι λίγο πριν την λήξη.

09/03/1971: Έβερτον – Παναθηναϊκός 1-1

Έβερτον: Ράνκιν, Ράιτ, Κένον, Χάρβεϊ, Κένταλ, Νιούτον, Άλαν Μπιλ (c), Χάσμπαντ, Ρόϊλ, Χάρστ, Μόρισεϊ (74’ Τζόνσον) προπονητής: Χάρι Κάτερικ

Παναθηναϊκός: Οικονομόπουλος, Τομαράς, Σούρπης, Καμάρας, Βλάχος, Ελευθεράκης, Καψής, Δομάζος, Φυλακούρης, Γραμμός, Αντωνιάδης προπονητής: Φέρεντς Πούσκας

Διαιτητής: Ρούντι Γκλέκνερ (Ανατολικογερμανός)

Σκόρερ: 90’ Τζόνσον – 81’ Αντωνιάδης

23/03/1971: Παναθηναϊκός – Έβερτον 0-0

Παναθηναϊκός: Οικονομόπουλος, Τομαράς, Σούρπης, Καμάρας, Βλάχος, Αθανασόπουλος, Καψής, Δομάζος, Φυλακούρης, Γραμμός, Αντωνιάδης προπονητής: Φέρεντς Πούσκας

Έβερτον: Ράνκιν, Ράιτ, Νιούτον, Κένταλ, Λέϊμπον, Χάρβεϊ, Γουΐτλ, Άλαν Μπιλ (c), Ρόϊλ, Χάρστ, Μόρισεϊ (75’ Τζόνσον) προπονητής: Χάρι Κάτερικ

Διαιτητής: Ελιές, επ. Βερμπεκέ – Κομπρίλ (Γάλλοι)

[jwplayer mediaid=”21775″]

Η πιο μεγάλη ώρα…

Ο αντίπαλος στα ημιτελικά ο σπουδαίος Ερυθρός Αστέρας. Στο πρώτο παιχνίδι στο Βελιγράδι, ο Παναθηναϊκός δεν ήταν καλός. Το ίδιο και η απόδοση του Τάκη Οικονομόπουλου που δεν ήταν σε καλή βραδιά, ενώ η εικόνα του να μεταφέρεται πάνω στο φορείο ήταν από τις πιο συγκλονιστικές. Τελικό αποτέλεσμα 4-1 και όπως φάνηκε στην συνέχεια αυτό το γκολ του Καμάρα αποδείχτηκε πολύ σημαντικό. Στον επαναληπτικό παρά το κακό αποτέλεσμα υπήρχε πίστη. Χιλιάδες κόσμου μέσα αλλά και έξω από το γήπεδο ενίσχυσαν την προσπάθεια των παικτών του Πούσκας. Το γρήγορο γκολ του Αντωνιάδης στο 2^ο λεπτό ήταν αυτό που έδωσε φτερά στους παίκτες του Παναθηναϊκού που με την ψυχολογία στα ύψη κατάφεραν να κάνουν το 3-0 πριν συμπληρωθούν 70 λεπτά αγώνα. Βέβαια, χρειάστηκε και ο Βασίλης Κωσταντίνου που έκανε την απόκρουση της ζωής του σε σουτ το Καράσι στο 74’. Με το σφύριγμα της λήξης χιλιάδες κόσμου ξεχύθηκαν στους δρόμους της Αθήνας για να πανηγυρίσουν την σπουδαία πρόκριση. Μαζί με τους φίλους του Παναθηναϊκού αρκετοί φίλοι του Ολυμπιακού.

14/04/1971: Ερυθρός Αστέρας – Παναθηναϊκός 4-1

Ερυθρός Αστέρας: Ντουίκοβιτς (c), Τζόριτς, Παύλοβιτς, Μπογκίσεβιτς, Κλενκόφσκι, Νόβκοβιτς, Κάρασι, Ατσίμοβιτς, Γιανκοβιτς, Όστοϊτς, Φιλίποβιτς προπονητής: Μίλαν Μίλιανιτς

Παναθηναϊκός: Οικονομόπουλος (72′ Κωνσταντίνου), Τομαράς, Σούρπης, Καμάρας, Βλάχος, Ελευθεράκης, Καψής, Δομάζος, Φυλακούρης, Γραμμός, Αντωνιάδης προπονητής: Φέρεντς Πούσκας

Διαιτητής: Έριχ Λίνεμαγερ επ. Βάϊναμ – Σπίγκελ (Αυστριακοί)

Σκόρερ: 14’ Νόβκοβιτς, 39’ Ατσίμοβιτς, 47’ Γιάνκοβιτς, 68’ Όστοϊτς / 55’ Καμάρας

28/04/1971: Παναθηναϊκός – Ερυθρός Αστέρας 3-0

Παναθηναϊκός: Κωνσταντίνου, Τομαράς, Σούρπης, Καμάρας, Βλάχος, Καψής, Δομάζος, Φυλακούρης ( 90′ Χατζηανδρέου), Γραμμός, Αντωνιάδης, Καλλιγέρης (54′ Αθανασόπουλος) προπονητής Φέρεντς Πούσκας

Ερυθρός Αστέρας: Ντουίκοβιτς (c), Τζόριτς, Κλενκόφσκι, Νόβκοβιτς, Μπογκίσεβιτς, Παύλοβιτς, Γιάνκοβιτς, Κάρασι, Όστοϊτς, Ατσίμοβιτς, Φιλίπποβιτς προπονητής: Μίλαν Μίλιανιτς

Διαιτητής: Ορτίζ ντε Μεντιμπίλ (Ισπανός)

Σκόρερ: 1’, 54’ Αντωνιάδης, 68’ Καμάρας

[jwplayer mediaid=”21776″]

Έχω στο Λονδίνο μια δουλειά…

Το ρολόι έδειχνε 21:45 όταν ο Μίμης Δομάζος έμπαινε πρώτος στο θρυλικό Γουέμπλεϊ όντας ο πρώτος (και μοναδικός μέχρι στιγμής) αρχηγός ελληνικής ομάδας που συμμετέχει σε τελικό ευρωπαϊκής διασυλλογικής διοργάνωσης. Ο Παναθηναϊκός παρά το γεγονός ότι στον Άγιαξ αγωνίζονταν ορισμένα από τα μεγαλύτερα αστέρια της εποχής στέκεται καλά. Μπορεί να βρέθηκε πίσω στο σκορ στο 5’ αλλά προσπάθησε να ισοφαρίσει χάνοντας αρκετές ευκαιρίες. Τελικά ηττήθηκε με 2-0 χάνοντας μια τεράστια ευκαιρία να στεφθεί πρωταθλητής Ευρώπης. Κανείς βέβαια δεν πρέπει να παραγνωρίζει ότι και μόνο η παρουσία στον τελικό ήταν κολοσσιαίο επίτευγμα.

02/06/1971: Άγιαξ – Παναθηναϊκός 2-0

Άγιαξ: Στούι, Βάσοβιτς (c), Σουρμπίρ, Χουλσόφ, Γκ. Μιούρεν, Νέεσκενς, Ράιντερς (46’ Μπλάκενμπουρκ), Σβαρτ (46’ Χάαν), Βαν Ντάικ, Κρόιφ, Κάιζερ προπονητής: Ρίνους Μίχελς

Παναθηναϊκός: Οικονομόπουλος, Τομαράς, Σούρπης, Καμάρας, Βλάχος, Ελευθεράκης, Καψής, Δομάζος, Φυλακούρης, Γραμμός, Αντωνιάδης προπονητής: Φέρεντς Πούσκας

Διαιτητής: Τζον Κιθ, επ. Κιθ Χόουλι – Πατ Πάτμπριτζ (Άγγλοι)

Σκόρερ: 5’ Βαν Ντάικ, 87’ Καψής αυτογκόλ

[jwplayer mediaid=”21777″]

Αντί επιλόγου

Ο Πούσκας δεν ήταν ο καλύτερος προπονητής του κόσμου, ήταν όμως μετρ στην ψυχολογική προετοιμασία των παικτών. Χαρακτηριστικά είναι τα λόγια του Αριστείδη Καμάρα στο επετειακό αφιέρωμα του «Εθνοσπόρ» για την επέτειο των 25 χρόνων από το Γουέμπλεϊ: «Λογικά έπρεπε να νιώθουμε δέος και μόνο στην σκέψη ότι θα παίζαμε με εκείνη την τρομερή ομάδα. Τα ονόματα του Κρόιφ, του Κρολ, του Χουλσόφ, του Χάαν κτλ είχαν γίνει καραμέλα στο στόμα κάθε φιλάθλου. Ωστόσο μπορώ να βεβαιώσω ότι δεν είχαμε το παραμικρό τρακ ή φόβο. Ο Πούσκας μας είχε κάνει να πιστέψουμε ότι πάμε σε μια γιορτή! Η απόλυτη ελευθερία αλλά και η εμπιστοσύνη που μας έδειχνε, μας είχε κάνει να νιώθουμε ολότελα χαλαροί και άνετοι».