Δεν ξέρω αν το πανό των φίλων του Παναθηναϊκού το βράδυ της Πέμπτης ήταν εμπνευσμένο από το υπέροχο ντοκιμαντέρ του Netflix με την ονομασία «Sunderland till i die». Πιθανόν. Ένα μεγάλο πανό στην κερκίδα των οργανωμένων έγραφε «Green and White Till I Die», που σημαίνει πράσινο και λευκό μέχρι να πεθάνω. Θα μπορούσε να είναι αντί του πράσινου και λευκού πολλά ακόμα. Που να συμβολίζουν τη βραδιά που ερχόταν. Ανεξαρτήτως από το τελικό αποτέλεσμα.
Θα μπορούσε να είναι ένα σκέτο Panathinaikos, στα αγγλικά, έτσι όπως τον έμαθε όλη η Ευρώπη. Θα μπορούσε να είναι η λέξη «πρέσβης», μια λέξη που… γεννήθηκε κάποτε από μια ελληνική εφημερίδα για να καταγράψει με τον καλύτερο δυνατό τρόπο όλα όσα πρεσβεύει ο σύλλογος και τη σχέση του με την Ευρώπη.
Θα μπορούσε να αναφέρει το «We are back… till we die». Γιατί ο Παναθηναϊκός επέστρεψε στο ευρωπαϊκό στερέωμα όχι ως μια φωτοβολίδα, αλλά για να θυμηθεί την κληρονομιά του, για να θυμηθούν οι παλιοί και να μάθουν οι νέοι, για να γράψει νέες χρυσές σελίδες στην ιστορία του. Όπως εκείνη που έγραψε τη βραδιά του Δεκαπενταύγουστου στο Βελοντρόμ. Εκείνη η βραδιά ήταν το μήνυμα της αληθινής επιστροφής. Η χθεσινή ήταν η σφραγίδα.
Δεν είναι τόσο η νίκη απέναντι σε μια ομάδα που πέρσι βγήκε πέμπτη στη La Liga, μένοντας πίσω μόνο από τα… ιερά τέρατα της Ισπανίας (Ρεάλ, Μπάρτσα, Ατλέτικο) και την καταπληκτική για όσους την έβλεπαν Ρεάλ Σοσιεδάδ. Είναι ο τρόπος που ήρθε, η αίσθηση που σου έδινε ο Παναθηναϊκός πως εκείνος και όχι η Βιγιαρεάλ είναι ο ισχυρός. Πως εκείνος και όχι η Βιγιαρεάλ ορίζει την τύχη του ματς. Πως αν δεν κερδίσει θα είναι έκπληξη και όχι το αντίθετο.
Σε 97 λεπτά ποδοσφαίρου, ο Παναθηναϊκός δέχτηκε μία φάση όλη κι όλη. Μία ευκαιρία του έκανε η Βιγιαρεάλ, σε μια πρεμιέρα ευρωπαϊκών ομίλων που πάντα είναι ένα από τα πιο καθοριστικά παιχνίδια. Μπορεί να σου χαλάσει όλη σου την πορεία. Και αυτή η εικόνα του είναι που έκανε τον κόσμο να φύγει χαρούμενος και γεμάτος από το γήπεδο. Να χαμογελάσει και να περιμένει με ανυπομονησία την επόμενη φορά που θα πάει να δει ξανά τον Παναθηναϊκό. Τη Δευτέρα και το ντέρμπι με την ΑΕΚ.
Ο Παναθηναϊκός βρίσκεται πια σε μια διαδικασία όχι εξέλιξης, αν και πάντα στο ποδόσφαιρο υπάρχουν και θα υπάρχουν περιθώρια, αλλά σταθεροποίησης. Σταθεροποίησης στον πρωταθλητισμό, σταθεροποίησης στην ευρωπαϊκή του παρουσία. Έχει μπροστά του μια μεγάλη ευκαιρία: δύο ματς απολύτως στα δικά του μέτρα, αυτό με τη Χάιφα εκτός και αυτό με τη Ρεν εντός, ώστε να κάνει άλμα πρόκρισης. Και ναι είναι πια αυτά τα παιχνίδια στα δικά του μέτρα. Γιατί δε βλέπουμε τον Παναθηναϊκό που… μάθαμε την τελευταία δεκαετία. Αλλά εκείνον που μάθαμε/μεγαλώσαμε/θαυμάσαμε όλες τις προηγούμενες δεκαετίες.
Τον ευρωπαίο Παναθηναϊκό. Τον πρέσβη. Και έτσι πρέπει να μείνει και στις νέες γενιές. Ως ο πρέσβης του ελληνικού ποδοσφαίρου. Που θα μας… κακομαθαίνει «till i die».