Το κολεγιακό μπάσκετ των ΗΠΑ έχει λίγους, αλλά «ψαγμένους» ακόλουθους στην Ελλάδα. Δεν διαθέτει τη φήμη και το θέαμα του ΝΒΑ, όμως φροντίζει να «γεννά» μύθους, εκκολάπτοντας του αυριανούς σταρ του αθλήματος και φιλοξενώντας ορισμένες προσωπικότητες που είναι αδύνατο να περάσουν απαρατήρητες. Μια τέτοια περίπτωση είναι και ο νέος προπονητής του Παναθηναϊκού, ο Ρικ Πιτίνο.
Στα 66 του χρόνια, ο βέρος Νεοϋορκέζος, μα με ιταλικές ρίζες κόουτς έχει ζήσει και περάσει πολλά, χτίζοντας έναν μύθο που τον κατατάσσει ανάμεσα στις σημαντικότερες προσωπικότητες του αμερικανικού μπάσκετ. Και η ιστορία πηγαίνει κάπως έτσι…
Προπονητής από νωρίς
Σε αντίθεση με τους περισσότερους συναδέλφους του, ο Πιτίνο δεν πέρασε αρκετό χρόνο στο παρκέ, από την πλευρά εκείνων που… δέχονται εντολές, περνώντας γρήγορα στην άλλη πλευρά, εκεί που… σχεδιάζονται όλα.
Η καριέρα του ως παίκτης αρχίζει στα λυκειακά του χρόνια και ολοκληρώνεται το 1974 στο κολέγιο U-Mass της Μασαχουσέτης. Ο ίδιος επιβεβαίωσε το ρητό που αναφέρει ότι οι έξυπνοι γκαρντ καταλήγουν -συνήθως- ικανοί προπονητές (φόρτε του ως πλέι μέικερ οι ασίστ), κι αφού έκανε για τέσσερις σεζόν το… αγροτικό του ως βοηθός, το 1978 ανέλαβε για πρώτη φορά πρώτος προπονητής στο πανεπιστήμιο της Βοστώνης.
Τότε ήταν που άρχισε μια μακρά πορεία, η οποία διήρκεσε σχεδόν 40 χρόνια. Το πόρισμα; Άκρως θετικό. Ο Πιτίνο έγινε ο πρώτος προπονητής που κατέκτησε δύο τρόπαια με δύο διαφορετικές ομάδες (1996, 2013), ενώ κρατά στο παλμαρέ του και 5 συμμετοχές στο Final 4 του NCAA. Το ρεκόρ του με τις ομάδες της Βοστώνης, του Κεντάκι, του Πρόβιντενς και του Λούιβιλ, παραμένει ένα από τα καλύτερα ever: 647 νίκες και 392 ήττες. Η συνεισφορά του, καινοτόμα και άκρως βοηθητική για εκατοντάδες παίκτες και εν δυνάμει συναδέλφους του, τους οποίους ανέδειξε. Η ανταμοιβή του; Η είσοδος στο Naismith Hall of Fame, ή αλλιώς… στον Όλυμπο του μπάσκετ!
«Ο Λάρι Μπερντ δεν παίζει πια εδώ…»
Τα… λημέρια του κολεγιακού μπάσκετ ανέκαθεν λειτουργούσαν ως «φυτώρια» για το ΝΒΑ. Αρκετοί εκ των πρωταγωνιστών των πανεπιστημιακών προγραμμάτων, κάνουν εκεί την πρόβα τζενεράλε για τα παρκέ του… ονείρου. Το ίδιο συμβαίνει και με τους προπονητές. Όποιος έδειχνε στοιχεία, μπορούσε να κάνει το βήμα παραπάνω. Και για τον Πιτίνο, το one step further, φαινόταν παιχνιδάκι.
Η φήμη του τελειομανή κόουτς, με ξεκάθαρη φιλοσοφία και προσανατολισμό σχετικά με τον τρόπο παιχνιδιών και ξεχωριστή μελέτη κάθε λεπτομέρειας η παθιασμένη προσέγγισή του για το άθλημα («ξυπνάω με μπάσκετ, τρώω βλέποντας μπάσκετ, πίνω βλέποντας μπάσκετ και κοιμάμαι με αυτό», είχε δηλώσει σε πρόσφατη συνέντευξή του στα αμερικανικά ΜΜΕ), ήταν το εισιτήριό του.
Παράλληλα, οι εξαιρετικές ικανότητες του στην επικοινωνία (οι δημοσιογράφοι των ΗΠΑ έλεγαν ότι ακόμη κι αν έχανε τα ματς, κέρδιζε τους πάντες στη συνέντευξη Τύπου), αλλά και περίσσεια αυτοπεποίθηση που είχε, μαζί με το θετικό attitude του, συνιστούσαν μια περσόνα που αναμφίβολα, θα είχε όλο τον χώρο και τον χρόνο για να απασχολήσει θετικά τους κριτές του.
Αν και οι δύο σεζόν που πέρασε στον πάγκο των Νικς (1987-89), αξίζουν σχολιασμό σε επίπεδο αποτελεσμάτων (52-30 ρεκόρ τη δεύτερη σεζόν, 1η θέση στην περιφέρεια Ατλαντικού και αποκλεισμός στα ημιτελικά της περιφέρειας), το «ψωμί» της υπόθεσης βρίσκεται στην Βοστώνη! Δύο δεκαετίες πριν συμφωνήσει ν’ αναλάβει το τριφύλλι της Ευρώπης, είχε καθίσει στον πάγκο του τριφυλλιού του ΝΒΑ. Ο Πιτίνο έκλεισε τον οκταετή τίτλο του στο Κεντάκι, άνοιξε εκ νέου την πόρτα του «μαγικού κόσμου», υπογράφοντας το 1997 ένα… αριστοκρατικό συμβόλαιο.
Οι Σέλτικς αναζητούσαν εναγωνίως το restart έπειτα από μια εφιαλτική σεζόν με απολογισμό 15 νικών και 67 ηττών. Γενικά, τίποτα δεν θύμιζε την ένδοξη ομάδα του παρελθόντος, η οποία έβλεπε στο πρόσωπο του Πιτίνο έναν άνθρωπο ικανό να εμπνεύσει μια νέα ταλαντούχα φουρνιά, με στόχο να πρωταγωνιστήσει στις αρχές του 21ου αιώνα.
Στη Βοστώνη, ο Πιτίνο απέκτησε λίγους «δυνατούς» ακόλουθους, όπως οι νεαροί παίκτες της ομάδας οι οποίοι ακολουθούσαν κατά γράμμα τις λεπτομερείς, αυστηρές και συνάμα πατρικές συμβουλές του (ήθελε να έχει τον έλεγχο σε αρκετές παραμέτρους του παιχνιδιού τους), αλλά και αρκετούς «πολέμιους». Οι πρακτικές του φαίνονταν υπερβολικές στα μάτια του Τύπου, αλλά και των έμπειρων παικτών της ομάδας, οι οποίοι δεν… γούσταραν την υπερβολική προσοχή στο micromanagement. «Ο παρεμβατικός και εγωιστής κόουτς Πιτίνο, δεν ταίριαζε στο πνεύμα του hoop and shot του ΝΒΑ», έλεγαν αρκετοί…
Ο καιρός και οι σεζόν περνούσαν και τα αποτελέσματα φανέρωναν ότι ο Νεοϋορκέζος κόουτς δεν θα έκανε πράξη την υπόσχεσή του («σε τρία χρόνια, οι Σέλτικς θα επιστρέψουν στα playoffs»). Κάτι που δεν άρεσε καθόλου στους απαιτητικούς φίλους της ομάδας, οι οποίοι ονειρεύονταν επιστροφή στα μεγαλεία. Κι όπου μεγαλεία, βάλτε τις λέξεις «Λάρι Μπερντ» «Κέβιν Μακ Χέιλ» και «Ρόμπερτ Πάρις». Τρεις παίκτες-μύθοι, που ο τότε κόουτς, χρησιμοποίησε ως παράδειγμα, απευθυνόμενος προς τους οπαδούς, σε μια δήλωση που θα μείνει στην ιστορία:
«Κύριοι. Ο Λάρι Μπερντ δεν περνά καθημερινά από αυτή την πόρτα (σ.σ των αποδυτηρίων) πια, ούτε ο Κέβιν Μακ Χέιλ, ούτε και ο Ρόμπερτ Πάρις. Κι αν περιμένετε να το κάνουν, τότε θα δείτε ότι είναι γερασμένοι με γκρίζους κροτάφους. Ο κόσμος δεν το έχει καταλάβει ακόμη. Όσο νωρίτερα κατανοήσουμε ότι αυτοί οι τρεις μύθοι δεν θα επιστρέψουν ως παίκτες στο παρκέ, τόσο καλύτερα θα είναι τα πράγματα για την ομάδα και την πόλη μας. Διότι υπάρχουν μερικοί νεαροί παίκτες εκεί στα αποδυτήρια που σκίζονται καθημερινά στη δουλειά, για να φέρουν τα αποτελέσματα που θέλουμε…», είπε, μεταξύ άλλων, υπερασπιζόμενος το ρόστερ του, τον Μάρτιο του 2000.
Εννέα μήνες μετά, θα ερχόταν το φινάλε. Άδοξο, σύμφωνα με τον Πιτίνο. Το κοντέρ έγραψε 102-146 όταν ο 49χρονος τότε, κόουτς, αποφάσισε να παραιτηθεί, με βαριά καρδιά: «Κάποιες φορές, ο σκοπός αγιάζει τα μέσα και η αλλαγή είναι επιβεβλημένη, όταν τα πράγματα δεν πηγαίνουν καλά. Στεναχωριέμαι για όσα έγιναν, αλλά θα αγαπώ για πάντα τη Βοστώνη και τους Σέλτικς», είπε, προτού επιστρέψει στους πάγκους του κολεγιακού μπάσκετ. Επιστρέφοντας, ήξερε (ως φύσει αισιόδοξος) ότι θα διατηρούσε τον μύθο του εντός γυμναστηρίων. Αυτό που δεν γνώριζε, ήταν τα προβλήματα που θα προέκυπταν έξω από τον χώρο που σκάει η σπυριάρα…
Οι περιπέτειες…
Από τα πρώτα χρόνια της δεκαετίας των 00’s μέχρι πρόσφατα, ο Πιτίνο βρισκόταν σε ανοιχτή γραμμή με τη δικαιοσύνη, έχοντας δει το όνομά του να εμπλέκεται εμμέσως σε διάφορες υποθέσεις.
Λίγους μήνες μετά το «προσοδοφόρο» καλοκαίρι του 2015, όπου ο 63χρονος, τότε τεχνικός, έβαλε την υπογραφή του σε νέα συμφωνία με το Λούιβιλ, ύψους 51 εκατ. δολαρίων (σε βάθος δεκαετίας), βγήκαν στην επιφάνεια, πληροφορίες ότι στο Λούιβιλ, την περίοδο 2010-14 είχαν διοργανωθεί αρκετά «ροζ» πάρτι, από τον τότε συνεργάτη του Πιτίνο στην ομάδα, Αντρέ Μακ Γκι. Ο Πιτίνο αρνήθηκε κάθε ανάμιξη, υποστηρίζοντας ότι δεν γνώριζε τίποτα επί του θέματος.
«Όλα γίνονται για το χρήμα. Οι άνθρωποι είναι ικανοί να κάνουν και να πουν τα πάντα για να κερδίσουν λεφτά», ήταν η πρώτη αντίδραση του νυν «πράσινου» κόουτς στη δημοσιοποίηση του θέματος. Η ομάδα του Λούιβιλ αλλά και ο Πιτίνο πλήρωσαν τις συνέπειες, καθώς το NCAA και το δικαστήριο απεφάνθησαν πως, παρά το ότι ο κόουτς δεν ήταν άμεσα εμπλεκόμενος, θα έπρεπε να είχε συνετίσει τον Μακ Γκι.
Τον περασμένο Σεπτέμβριο, ερευνήθηκαν καταγγελίες περί εμπλοκής μέλους του τεχνικού επιτελείου του Λούιβιλ και ενός ανώτατου αξιωματούχου της Adidas σε υπόθεση δωροδοκίας για την απόκτηση νεαρού αθλητή. Κάτι που επιφέρει σοβαρές ποινές από τον μπασκετικό οργανισμό του κολεγιακού πρωταθλήματος. Οι οποίες ήρθαν, με τον Πιτίνο να δηλώνει σοκαρισμένος, τόσο όταν έμαθε για τα όσα συνέβαιναν, όσο και όταν του ανακοινώθηκε από τη διοίκηση της ομάδας, ότι παίρνει… άδεια άνευ αποδοχών.
Oι σκέψεις, τα βιβλία και ο… Παναθηναϊκός
Η παρουσία του Πιτίνο στο αμερικανικό δίκτυο, ESPN, τον Σεπτέμβρη του 2017, γέννησε πολλές ειδήσεις. Αρχικά, ανέφερε ότι όλα όσα συνέβησαν το προηγούμενο διάστημα τον είχαν τραυματίσει ψυχικά, οδηγώντας τον σε σκέψεις για απόσυρση από τους πάγκους.
Λίγο αργότερα, έκανε «on air» ορισμένες αποκαλύψεις για το νέο του βιβλίο. Rick Pitino: My story. Μια κίνηση αρκετά σοφή, έπειτα από τέσσερις δεκαετίες γεμάτες εμπειρίες και δοκιμασίες. Οι εμπειρίες ήταν αρκετές και η συγγραφή δεν ήταν άγνωστο μονοπάτι για εκείνον. Η υπογραφή του Πιτίνο είχε μπει ως τότε -μεταξύ άλλων- σε βιβλία αυτοβελτίωσης («Πώς να δώσετε αξία σε κάθε λεπτό της ζωής σας» και «Η επιτυχία είναι επιλογή») αλλά και στο «Γεννημένος για προπονητής».
Χιλιάδες σελίδες που αποτελούν ένα μίγμα με λεπτομέρειες από τη μεγάλη του αγάπη, το μπάσκετ αλλά και την ίδια του τη ζωή. Μια ζωή ευλογημένη, με δόξα, διακρίσεις και χρήματα, αλλά συνάμα… καθόλου εύκολη. Διδάγματα που προήλθαν από ιστορίες όπως η απώλεια ενός από τα παιδιά του το 1987, αλλά και του κολλητού του και αδερφού της συζύγου του, στις τρομοκρατικές επιθέσεις της 11ης Σεπτεμβρίου του 2001.
Όλα τα παραπάνω διαδραμάτισαν κυρίαρχο ρόλο στη ζωή του Ρικ Πιτίνο, ο οποίος από το απόγευμα της 20ης Δεκέμβρη του 2018, θα πρέπει να θεωρείται ο νέος προπονητής του Παναθηναϊκού. Στα 66 του χρόνια, αποφασίζει να πάρει το αεροπλάνο και να γράψει ένα νέο κεφάλαιο, πιθανότατα χρήσιμο για το επόμενο βιβλίο του, μπαίνοντας στα αχαρτογράφητα (για εκείνον) νερά της Ευρώπης.
Για τον Πιτίνο, διαβάσατε αρκετά σε αυτές εδώ τις γραμμές, ωστόσο δεν γινόταν να περαστούν με λιγότερες λέξεις. Τις επόμενες ώρες/ημέρες, θα διαβάσετε ακόμη περισσότερα, διότι ο διαφαινόμενος ερχομός του στον Παναθηναϊκό αποτελεί είδηση παγκόσμιας εμβέλειας, η οποία προκάλεσε αίσθηση, τόσο στις ΗΠΑ, όσο και στη Γηραιά Ήπειρο. Οι πληροφορίες που θα λάβετε είναι αρκετές και ποικίλουν.
Παραδείγματος χάρη, για τους φαν της Βοστώνης, αλλά και ορισμένους παίκτες που είχε εκεί, ο Πιτίνο είναι ένας φιλόδοξος, εγωιστής και εμμονικός με τη λεπτομέρεια που.. καταστρέφει τη μαγεία. Για τους πρώην συνεργάτες του, τους παίκτες που καθοδήγησε στα πρώτα τους βήματα και έφτασαν να γίνουν πρωταγωνιστές, για τα πανεπιστημιακά ιδρύματα, το NCAA και συνολικά το αμερικανικό μπάσκετ, ο Πιτίνο είναι ένας πρωτοπόρος μέντορας, που στη διάρκεια των ετών άφησε με έντονα γράμματα την υπογραφή του στο άθλημα.
Για τον Παναθηναϊκό, το impact που θα έχει η επιλογή Πιτίνο θα φανεί στο μέλλον. Μόνο ο χρόνος μπορεί να δείξει το τι θα βγει από τη διαφαινόμενη «συνύπαρξη» μιας θρυλικής μορφής του μπάσκετ με την καθημερινότητα της πιο μυθικής ομάδας στην Ευρώπη.
Οι «δάφνες» της δόξας, οι τίτλοι στο NCAA, τα εκατοντάδες παιχνίδια ως head coach στο ΝΒΑ, είναι παράσημα που δημιούργησαν έναν μπασκετικό μύθο. Εξάλλου, δεν μπαίνει κανείς εύκολα στο Hall of Fame. Ωστόσο, η Ευρώπη για εκείνον είναι ένα αχαρτογράφητο μέρος, το οποίο καλείται να εξερευνήσει και να… γοητεύσει. Οι εμπειρίες του, τα «μετάλλιά» του, η αισιόδοξη στάση του και η αγάπη του για το μπάσκετ, έμοιασαν ως ικανές παράμετροι ώστε να τον οδηγήσουν σε μια νέα πρόκληση.
Πάντως, φαίνεται πως ο Πιτίνο, αποτελεί μια ιστορία… μόνος του, την οποία, είναι δύσκολο να την αγνοήσεις!
