Διαβάστε το δημοσίευμα του paoabroad.com και το ρεπορτάζ του Ανδρέα Οικονόμου:
«Στην ιστορία της ανθρωπότητας βασικό στοιχείο, που χαρακτηρίζει κάθε πολιτισμένη κοινωνία, είναι ο σεβασμός της μνήμης των νεκρών.
Ωστόσο, το αυτονόητο φαίνεται να… αγνοούν εν έτη 2015 κάποιοι στη πρωτεύουσα της Ελλάδας. Στην πόλη, με την οποία –όσο και αν δεν αρέσει σε ορισμένους– έχει συνδέσει άρρηκτα εδώ και σχεδόν 110 χρόνια το όνομά του ο Παναθηναϊκός Αθλητικός Όμιλος.
Κι όμως, οι αρχές αυτής της πόλης επιτρέπουν, μέσω της αδιαφορίας τους, να κηλιδώνεται η μνήμη του ιδρυτή του μεγαλύτερου Συλλόγου της χώρας Γιώργου Καλαφάτη και του επί τέσσερις δεκαετίες γενικού γραμματέα και κορυφαίου παράγοντα Μιχάλη Παπάζογλου!
Σχεδόν επτάμισι χρόνια μετά από σχετικό δημοσίευμα της εφημερίδας «Πράσινη», το paoabroad.com αποκαλύπτει την ιεροσυλία, που συνεχίζεται, όχι μόνον σχετικά με το κατεστραμμένο μνήμα του οικογενειακού τάφου του Καλαφάτη αλλά και με το ενοικιαστήριο στην τελευταία οικία του Παπάζογλου!
Το χρονικό για τον τάφο του Καλαφάτη
Ο Φεβρουάριος του 1964 αποτελεί πένθιμο ορόσημο για τον Σύλλογο Μεγάλο, διότι τότε έφυγε από τη ζωή ο «πατέρας» του Παναθηναϊκού Γιώργος Καλαφάτης.
Ο σπουδαίος εκλιπών κηδεύτηκε στο Α΄ Νεκροταφείο και θάφτηκε σε οικογενειακό τάφο. Εκεί όπου είχε «σκεπαστεί» ο αδελφός του Αλέξανδρος και όπου πολλά χρόνια αργότερα κηδεύτηκε και η γυναίκα του Βάσω, η οποία ήταν η τελευταία εν ζωή στενή συγγενής του.
Tι σήμαινε η απουσία στενών συγγενών; Πως το ενοίκιο που έπρεπε να καταβάλλεται στη σχετική υπηρεσία του Δήμου Αθηναίων –ιδιοκτησία του οποίου είναι το ιστορικό Α΄ Νεκροταφείο– δε δινόταν. Σε αυτές τις περιπτώσεις ο τάφος βγαίνει, μετά από χρόνια, «στο σφυρί». Αποκτά νέο «ιδιοκτήτη». Τα μάρμαρα αντικαθίστανται από νέα, τα παλιά πετιούνται σε αποθήκες και σε χωματερές και τα οστά –εφόσον δεν έχουν αποσυντεθεί– μεταφέρονται πιο χαμηλά στο έδαφος, ώστε να θαφτούν οι επόμενοι νεκροί.
(Μακάβρια και ανατριχιαστικά όλα αυτά, αλλά είναι η πραγματικότητα, όπως την περιέγραψαν πριν από λίγους μήνες στο paoabroad.com υπάλληλοι του Α΄ Νεκροταφείου).
Στα τέλη του 2007, λίγους μήνες πριν από την εκατονταετηρίδα του Παναθηναϊκού, γνωστοποιήθηκε από αποκλειστικό ρεπορτάζ της «Πράσινης» πως η επιτύμβιος πλάκα του τάφου του Γιώργου Καλαφάτη ήταν κατεστραμμένη και πεταμένη σε αποθήκες του Α΄ Νεκροταφείου!
«Τρίζουν τα κόκκαλα του Καλαφάτη», τιτλοφορούσε το πρωτοσέλιδο της η εφημερίδα στις 15 Δεκεμβρίου 2007. Την αποκάλυψη είχε κάνει ο τότε δημοσιογράφος της Γιώργος Σαριδάκης.
Σε σχόλιό του για αυτή την εξοργιστική κατάσταση ο Θανάσης Γιαννακόπουλος είχε τονίσει: «Πραγματικά η βεβήλωση της μνήμης του μεγάλου ιδρυτή του Παναθηναϊκού μας αποτελεί ένα εξαιρετικά δυσάρεστο γεγονός».
Αξιωματούχοι του δήμου Αθηναίων είχαν τότε δώσει επωνύμως δημόσιες διαβεβαιώσεις ότι θα υπάρξει αποκατάσταση της μνήμης του Καλαφάτη, αφού «θα δημιουργηθεί μουσείο ταφικής τέχνης στο Α΄ Νεκροταφείο Αθηνών. Στο συγκεκριμένο μουσείο θα υπάρξει τιμητική θέση για την επιτύμβιο πλάκα του ιδρυτή του Παναθηναϊκού Γιώργου Καλαφάτη, όπως πραγματικά της αρμόζει».
Ωστόσο, σήμερα, κι ενώ έχουν παρέλθει επτάμισι χρόνια από εκείνες τις δεσμεύσεις, ο Δήμος Αθηναίων φέρεται πως έχει παραχωρήσει σε καινούργιο ένοικο την τελευταία οικία του Γιώργου Καλαφάτη. Του Ιδρυτή του Μεγάλου Συλλόγου. Του ανθρώπου που γιγάντωσε σε –απαγορευμένες για «επαναστάτες» εποχές– το ποδόσφαιρο· που έφερε στην Ελλάδα το μπάσκετ και το βόλεϊ, που προσέφερε τα μέγιστα στη χώρα, όχι μόνο μέσω την ηγετικών χαρισμάτων του στον αθλητισμό, αλλά και μέσα από την επιστήμη του (Ιατρική) και από τη θητεία του στο Βασιλικό Ναυτικό (αναρριχήθηκε μέχρι τον βαθμό του Υποναυάρχου).
Το 2007 τα μάρμαρα βρίσκονταν πεταμένα σε μία αποθήκη του Νεκροταφείου. Σήμερα, είναι πολύ πιθανό να έχουν πεταχτεί στα σκουπίδια. Σε χωματερές. Έτσι συνηθίζεται…
Προσοχή! Προς αποφυγήν παρεξηγήσεων… Από τη στιγμή που, όπως μας πληροφόρησαν οι άνθρωποι του νεκροταφείου (με δόση κυνικότητας) ο τάφος φαίνεται πως παραχωρήθηκε σε νέα οικογένεια, δεν μιλάμε για κάτι εκτός πλαισίου του νόμου. Εκτός πλαισίου της ηθικής… αυτό είναι κάτι το συζητήσιμο, αν αναλογιστούμε το μέγεθος της προσωπικότητας και το πόσο πολλά σημαίνει το όνομα «Καλαφάτης» για εκατομμύρια ανθρώπους.
Τι γίνεται σήμερα…
Ο Δημοτικός Σύμβουλος (εκλεγμένος με το Παναθηναϊκό Κίνημα) Νίκος Αβραμίδης είναι ήδη ενήμερος για την ιεροσυλία που έχει συντελεστεί και συνεπώς, το θέμα θα φτάσει στους αρμόδιους, ώστε να βρεθεί μία οριστική λύση. Εξάλλου, σε τέτοιες περιπτώσεις πρέπει να αφήνουμε πίσω μας το «χθες» και να αναζητούμε το καλύτερο δυνατό για το «αύριο».
Και το άμεσο μέλλον επιβάλλεται να είναι το εξής: Να εντοπιστεί η επιτύμβιος πλάκα του ιδρυτή (ή στην περίπτωση που αυτή έχει πεταχτεί/καταστραφεί, να δημιουργηθεί νέα) και να τοποθετηθεί σε σημείο όπου οι εκατομμύρια «πιστοί» του Μεγάλου Συλλόγου θα μπορούν να αφήνουν ένα λουλούδι στη μνήμη του.
Πώς και πού θα συμβεί αυτό; Δεν είμαστε οι αρμόδιοι για να λάβουμε αποφάσεις. Οι πιθανές, ωστόσο, λύσεις που διακρίνουμε είναι οι ακόλουθες:
– Να μεταφερθούν σε άλλον τάφο του Α΄ Νεκροταφείου τα οστά, στην περίπτωση που αυτά δεν έχουν αποσυντεθεί. Ο Δήμος Αθηναίων, σε ένδειξη αναγνώρισης της τεράστιας προσωπικότητας του Καλαφάτη, της ιστορίας που κουβαλάει το όνομά του και της σημασίας που αυτό έχει για τους πολίτες της χώρας, να παραχωρήσει «τιμής ένεκεν» –όπως πράττει και για άλλα πρόσωπα, όχι μάλιστα τόσο αναγνωρίσιμα– έναν νέο τάφο. Στην περίπτωση που το Δημοτικό Συμβούλιο είναι πρόθυμο να πράξει αναλόγως, τότε οι μακρινοί συγγενείς του Καλαφάτη (οι οποίοι έχουν ενημερωθεί για την υπόθεση από τη διοίκηση του Παναθηναϊκού Α.Ο.) θα δώσουν εγγράφως τη συγκατάθεσή τους, ώστε να ξεπεραστεί κάθε τυχόν νομικό κώλυμα.
– Εφόσον η απάντηση του Δημοτικού Συμβουλίου είναι αρνητική, τότε τα οστά της οικογένειας Καλαφάτη να μεταφερθούν στη γενέτειρά του, δηλαδή στα Διλινάτα Κεφαλληνίας. Δεν πρόκειται για απλή διαδικασία, αφού και πάλι η γραφειοκρατία απαιτεί τη συγκατάθεση των –έστω και μακρινών– συγγενών του. Οι απόγονοι του Καλαφάτη (για την ακρίβεια, όλο σχεδόν το χωριό!) θα υπογράψουν ό,τι έγγραφο απαιτείται, ώστε να αναπαυθεί στον τόπο που γεννήθηκε ο σπουδαίος άνδρας. Στην περίπτωση που αυτή η λύση αποδειχθεί μονόδρομος, τότε οι Panathinaikos Supporters Abroad θα ξεκινήσουν καμπάνια-κάλεσμα σε κάθε παναθηναϊκό που θέλει να βοηθήσει, ώστε να συγκεντρωθούν όλα τα απαραίτητα έξοδα.
Στην περίπτωση που τα οστά έχουν αποσυντεθεί, τότε επιβάλλεται…
– Να δημιουργηθεί και τοποθετηθεί είτε στο Α΄ Νεκροταφείο είτε σε κεντρικό και πολυσύχναστο σημείο της Αθήνας προτομή του Γιώργου Καλαφάτη.
Παρόμοια περίπτωση ο τάφος του Παπάζογλου
Ο Μιχάλης Παπάζογλου δεν είναι απλώς μία σημαντική παναθηναϊκή προσωπικότητα. Είναι ο θεμελιωτής της Παναθηναϊκής Ιδέας. Είναι ο μακροβιότερος (επί σαράντα χρόνια) Γενικός Γραμματέας του Ομίλου. Είναι ένας άνθρωπος που για μισό αιώνια προσέφερε στον Σύλλογο. Είναι ο στενότερος συνεργάτης του Πολωνού σαμποτέρ Γεωργίου Ιβάνωφ. Μαζί με τον Ιβάνωφ φυλακίστηκε, μαζί βασανίστηκαν και μαζί πέρασαν δραματικά χρόνια στις φυλακές Αβέρωφ στα χρόνια της Κατοχής. Η μνήμη Παπάζογλου τιμάται στη Θεσσαλονίκη από ανθρώπους του Ηρακλή Γ.Σ. και όχι στην Αθήνα από τον Δήμο Αθηναίων!
Ο οικογενειακός τάφος του Μιχάλη Παπάζογλου φέρεται πως είναι «προς ενοικίαση»! Από τη στιγμή που –όπως και στην περίπτωση Καλαφάτη– δεν βρέθηκαν εν ζωή συγγενείς για να πληρώσουν τα απαραίτητα ενοίκια στον Δήμο, ο τάφος του θρυλικού παράγοντα κινδυνεύει να χαθεί!
Ο Παναθηναϊκός Α.Ο. απευθύνθηκε στο Α΄ Νεκροταφείο για την περίπτωση αυτή, επιθυμώντας να μάθει αν μπορούν οι «πράσινοι» να αποπληρώσουν τα χρωστούμενα ώστε να μην βεβηλωθεί ΚΑΙ ο τάφος του Παπάζογλου. «Όχι» ήταν η απάντηση. Η ελληνική γραφειοκρατία στο μεγαλείο της. Μόνο συγγενείς των νεκρών μπορούν να πληρώσουν…
Όχι σε… ευχολόγια και νέες αόριστες υποσχέσεις
Οι δράσεις ΚΑΙ ΓΙΑ ΤΙΣ ΔΥΟ ΠΕΡΙΠΤΩΣΕΙΣ των ΤΙΤΑΝΩΝ του Παναθηναϊκού πρέπει να είναι άμεσες και να μην αναλωθούμε –ξανά…– σε υποσχέσεις και σε μακροπρόθεσμες, αλλά τελικά μη υλοποιούμενες, εξαγγελίες.
Το paoabroad.com δεσμεύεται πως θα παρακολουθεί τις εξελίξεις και θα τις μεταφέρει στους φίλους του Παναθηναϊκού.
Υ.Γ. Στη φωτογραφία του κειμένου, αριστερά μία ΑΔΗΜΟΣΙΕΥΤΗ φωτογραφία του ζεύγους Καλαφάτη. Από το αρχείο του Δ. Μποντικούλη. Δεξιά, φωτογραφία του Μιχάλη Παπάζογλου που δημοσιεύθηκε για πρώτη φορά στο βιβλίο Λεωφόρος Ηρώων. Στο κέντρο, ο οικογενειακός τάφος Καλαφάτη (φωτό, που είχε δημοσιεύσει το 2007 η εφ. «Πράσινη») και κάτω ο τάφος της οικογένειας Παπάζογλου».