Tο καλοκαίρι θα δημιουργηθεί πρόσθετος δημοσιονομικός χώρος, ο οποίος και πάλι θα επιστραφεί στους πολίτες στο σύνολό του, δηλώνει, σε συνέντευξή του στο ΑΠΕ-ΜΠΕ, ο υπουργός Οικονομικών Χρήστος Σταϊκούρας. Παράλληλα, όπως επισημαίνει, τα φορολογικά έσοδα συνεχίζουν να κινούνται πάνω από τους στόχους (και τον Ιούνιο θα είναι πάνω από τον στόχο), για λόγους που σχετίζονται με την καλή πορεία της οικονομίας, την αυξημένη κατανάλωση και την καλύτερη -σε σχέση με τις προβλέψεις- πορεία του τουρισμού.
Ο ίδιος αναφέρει τα μέτρα για το 2023 (που εξήγγειλε και ο πρωθυπουργός στη Βουλή) και προσθέτει ότι «από ‘κει και πέρα, η κυβέρνηση, μετά την ολοκλήρωση της συνταγματικής θητείας της, θα θέσει στην κρίση των πολιτών τον σχεδιασμό της για την επόμενη τετραετία, ο οποίος, αφού μπήκαμε στο τελευταίο έτος, θα αρχίσει να ξεδιπλώνεται».
Σχετικά με μια ενδεχόμενη νέα έξοδο στις αγορές, ο υπουργός σημειώνει ότι σταθερή επιδίωξη είναι η συστηματική επικοινωνία τής χώρας με τις αγορές, εάν είναι μάλιστα εφικτό – ανάλογα με τις συνθήκες στις διεθνείς αγορές – με το χαμηλότερο κόστος δανεισμού. Προσθέτει δε, ότι αυτό μπορεί να προκύπτει με τη συμβολή εξωγενών παραγόντων, όπως είναι οι αποφάσεις της ΕΚΤ, ωστόσο, κυρίως, οφείλεται στην εφαρμοζόμενη οικονομική πολιτική.
Ενώ, για την πορεία του πληθωρισμού, εκτιμά ότι, σε πανευρωπαϊκό επίπεδο, «θα αποκλιμακώνεται τα επόμενα χρόνια, αλλά δεν θα μας εγκαταλείψει. Έχει και ορισμένα δομικά χαρακτηριστικά, που αποκτούν μονιμότερο χαρακτήρα».
Το πλήρες κείμενο της συνέντευξης του υπουργού Οικονομικών Χρήστου Σταϊκούρα στο ΑΠΕ – ΜΠΕ και στον δημοσιογράφο Όμηρο Εμμανουηλίδη:
Κύριε υπουργέ, τον Αύγουστο η χώρα θα εξέλθει από το καθεστώς της ενισχυμένης εποπτείας. Ωστόσο, ποιο είναι πιο δύσκολο, ο τριμηνιαίος έλεγχος από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή ή ο καθημερινός έλεγχος των αγορών στις οποίες προσφεύγουμε για δανεισμό; Η στήριξη από την ΕΚΤ στα ομόλογα του Νότου διευκολύνει μια νέα έξοδο στις αγορές;
Η έξοδος της χώρας από το καθεστώς ενισχυμένης εποπτείας, στο οποίο εισήλθε – μόνη στην Ευρώπη – το 2018, σηματοδοτεί την επιστροφή στην ευρωπαϊκή κανονικότητα και, μαζί με την πρόωρη εξόφληση των δανείων από το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο και την άρση των κεφαλαιακών περιορισμών, κλείνει ένα δύσκολο κεφάλαιο για την Ελλάδα.
Χάρη στη σκληρή και μεθοδική δουλειά της κυβέρνησης, αλλά και – πρωτίστως – στις πολύχρονες θυσίες της ελληνικής κοινωνίας, επιτυγχάνεται ένας ακόμη μεγάλος εθνικός στόχος, που θα έχει θετικό αντίκτυπο στις αγορές, τους επενδυτές και τους οίκους αξιολόγησης.
Σταθερή επιδίωξή μας είναι η συστηματική επικοινωνία της χώρας με τις αγορές, αν είναι μάλιστα εφικτό – ανάλογα με τις συνθήκες στις διεθνείς αγορές – με το χαμηλότερο κόστος δανεισμού. Αυτό μπορεί να προκύπτει με τη συμβολή εξωγενών παραγόντων, όπως είναι οι αποφάσεις της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας στο πλαίσιο της διατήρησης ευνοϊκών χρηματοδοτικών συνθηκών για τα κράτη – μέλη της ευρωζώνης. Ωστόσο, κυρίως, αυτό οφείλεται στην εφαρμοζόμενη οικονομική πολιτική. Πολιτική που βασίζεται στο τρίπτυχο της εφαρμογής μιας υπεύθυνης δημοσιονομικής πολιτικής, της υλοποίησης διαρθρωτικών αλλαγών και της άσκησης διορατικής εκδοτικής στρατηγικής.
Ο συνδυασμός αυτός μάς επέτρεψε να πραγματοποιήσουμε, την τελευταία τριετία, σειρά επιτυχημένων εξόδων στις αγορές- παρά τις αντίξοες, διεθνώς, συνθήκες- να μειώσουμε τα spreads σε σχέση με τις άλλες χώρες του ευρωπαϊκού Νότου και να διαμορφώσουμε ασφαλή ταμειακά διαθέσιμα, τα οποία υπερβαίνουν σήμερα τα 38 δισ. ευρώ. Συνεπώς, θα συνεχίσουμε να ενεργούμε συνετά, με βάση τους παραπάνω άξονες.
Μετά την έξοδο από την εποπτεία, ο επόμενος στόχος είναι η απόκτηση επενδυτικής βαθμίδας. Ισχύει το χρονοδιάγραμμα για το 2023;
Η έξοδος από το καθεστώς ενισχυμένης εποπτείας φέρνει πιο κοντά την ανάκτηση της επενδυτικής βαθμίδας το 2023, η οποία αποτελεί τον τελευταίο εναπομένοντα στόχο που είχαμε θέσει για αυτή την τετραετία. Εξακολουθούμε να εργαζόμαστε, εντατικά και μεθοδικά, για να πετύχουμε και αυτόν τον στόχο, η κατάκτηση του οποίου θα αποφέρει σημαντικά οφέλη για την κοινωνία και την οικονομία.
Η διεθνής τιμή του φυσικού αερίου αυξάνεται αλματωδώς σε σχεδόν ημερήσια βάση. Στα καθ’ ημάς, κάθε 10 ευρώ πάνω από την τιμή των 100 ευρώ σε ετήσια βάση έχει δημοσιονομική επιβάρυνση 150 – 200 εκατ. ευρώ. Με αυτό το δεδομένο, μπορεί να αντεπεξέλθει ο προϋπολογισμός στις πρόσθετες ανάγκες για μέτρα στήριξης, καθώς και εφέτος θα υπάρχει πρωτογενές έλλειμμα; Προσδοκούμε ότι τα αυξημένα τουριστικά έσοδα μπορούν να καλύψουν μέρος αυτού;
Η εκτέλεση του προϋπολογισμού αποδεικνύει ότι η ελληνική οικονομία διαθέτει αντοχές και έχει δυναμική. Τα φορολογικά έσοδα συνεχίζουν να κινούνται πάνω από τους στόχους, για λόγους που σχετίζονται με την καλή πορεία της οικονομίας, την αυξημένη κατανάλωση και την καλύτερη – έναντι των προβλέψεων – πορεία του τουρισμού. Μάλιστα, θα δείτε σύντομα ότι, και τον Ιούνιο, τα έσοδα θα διαμορφωθούν πάνω από τον στόχο.
Με αυτά τα δεδομένα, θα συνεχίσουμε να αξιοποιούμε τον επιπλέον δημοσιονομικό χώρο που δημιουργείται, μαζί με τα πρόσθετα έσοδα του Ταμείου Ενεργειακής Μετάβασης και τη φορολόγηση των υπερκερδών των παραγωγών ενέργειας, ώστε να καλύπτουμε, γενναία, αποτελεσματικά και με όρους κοινωνικής δικαιοσύνης, νοικοκυριά και επιχειρήσεις, για όσο χρειαστεί.
Τα νοικοκυριά αναγκάζονται να περικόπτουν δαπάνες, λόγω της ακρίβειας. Η μείωση της καταναλωτικής δαπάνης τι επίπτωση μπορεί να έχει στο ΑΕΠ, συνυπολογιζόμενης της «δεύτερης σκέψης», όπως ακούγεται, για επενδύσεις λόγω της υπέρμετρης αύξησης του κόστους (ενεργειακού, πρώτων υλών κ.ά.);
Σε περιόδους κρίσεων, υφίστανται κίνδυνοι, όπως αυτοί που αναφέρετε. Όμως, ας δούμε ποια είναι τα πραγματικά δεδομένα, τουλάχιστον μέχρι σήμερα: το α’ τρίμηνο του 2022, παρά τον σημαντικά αυξημένο και σταθερά υψηλό πληθωρισμό, η συνολική τελική καταναλωτική δαπάνη αυξήθηκε – σε ετήσια βάση – κατά 10,5% και οι επενδύσεις κατά 12,7%.
Αξιοσημείωτο είναι ότι οι άμεσες ξένες επενδύσεις ξεπέρασαν τα 5 δισ. ευρώ το 2021, επίδοση που αποτελεί ρεκόρ των τελευταίων 31 ετών, ενώ φέτος το α’ τετράμηνο διαμορφώθηκαν στα 3 δισ. ευρώ, επίπεδο που προμηνύει νέο ρεκόρ.
Η εκτίμηση δε της Ευρωπαϊκής Επιτροπής είναι ότι η χώρα μας θα αναδειχθεί πρωταθλήτρια στην Ευρώπη στις επενδύσεις μέχρι και το 2023, με διψήφια μάλιστα άνοδο αυτών και φέτος. Ως κυβέρνηση, υλοποιούμε πολιτικές για να διατηρήσουμε αυτή τη δυναμική και να περιορίσουμε τους καθοδικούς κινδύνους.
Οι προβλέψεις για τον πληθωρισμό εφέτος αναθεωρούνται σε τακτά χρονικά διαστήματα επί τα χείρω σε πανευρωπαϊκό επίπεδο. Τι μέλλει γενέσθαι με τον εθνικό δείκτη; Πότε βλέπετε αποκλιμάκωση;
Ο πληθωρισμός, σε ευρωπαϊκό επίπεδο, φαίνεται πράγματι να είναι πολύ υψηλότερος, σε σχέση με τις αρχικές εκτιμήσεις. Είναι χαρακτηριστικό ότι η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα αναθεώρησε τις εκτιμήσεις της στο 6,8%, από 3,2% τον Δεκέμβριο 2021 και 1,5% αρχικά, ενώ για το 2023 προβλέπει ότι θα μειωθεί περίπου στο μισό και το 2024 αναμένεται να κυμανθεί πάνω από το 2%.
Συνεπώς, ο πληθωρισμός εκτιμάται ότι θα αποκλιμακώνεται τα επόμενα χρόνια, αλλά δεν θα μας εγκαταλείψει. Έχει και ορισμένα δομικά χαρακτηριστικά, που αποκτούν μονιμότερο χαρακτήρα.
Το φθινόπωρο, και ενόψει της κατάρτισης του προσχεδίου του νέου προϋπολογισμού, σχεδιάζει το υπουργείο Οικονομικών να εξαγγείλει ένα νέο «πακέτο» το οποίο θα περιλαμβάνει αφενός πρόσθετα μέτρα στήριξης νοικοκυριών και επιχειρήσεων και αφετέρου μέτρα με ορίζοντα το 2023;
Έχουμε κάνει έναν σχεδιασμό για μέτρα αντιμετώπισης των επιπτώσεων του ενεργειακού κόστους σε νοικοκυριά και επιχειρήσεις, συνολικού ύψους 8,5 δισ. ευρώ μέχρι το τέλος του έτους, και έχουμε εξαντλήσει τον διαθέσιμο δημοσιονομικό χώρο που δημιουργήθηκε το α’ πεντάμηνο του έτους.
Ωστόσο, όπως προανέφερα, η κυβέρνηση, κάθε φορά που δημιουργείται δημοσιονομικός χώρος, τον αξιοποιεί πλήρως, προς όφελος της κοινωνίας, ιδίως της μεσαίας τάξης και των χαμηλότερων εισοδηματικών στρωμάτων.
Η εκτίμησή μας είναι ότι το καλοκαίρι θα δημιουργηθεί πρόσθετος δημοσιονομικός χώρος, ο οποίος και πάλι θα επιστραφεί στους πολίτες στο σύνολό του. Αλλώστε, ορισμένα από τα μέτρα που έχουμε λάβει, όπως η επιδότηση για τα καύσιμα με το Fuel Pass 2, έχουν χρονικό ορίζοντα μέχρι τον Σεπτέμβριο.
Όσον αφορά στο 2023, επεκτείνεται η κατάργηση της εισφοράς αλληλεγγύης για τα εισοδήματα από τον ιδιωτικό τομέα και η μείωση των ασφαλιστικών εισφορών. Επιπρόσθετα, όπως ανακοίνωσε ο πρωθυπουργός, από την 1/1/2023 καταργείται η εισφορά αλληλεγγύης και για δημοσίους υπαλλήλους και συνταξιούχους, δηλαδή για το σύνολο της κοινωνίας, ενώ ξεπαγώνουν οι συντάξεις για πρώτη φορά μετά από 12 χρόνια και τίθενται σε τροχιά τακτικών και μόνιμων αυξήσεων.
Από ‘κει και πέρα, η κυβέρνηση, μετά την ολοκλήρωση της συνταγματικής θητείας της, θα θέσει στην κρίση των πολιτών τον σχεδιασμό της για την επόμενη τετραετία, ο οποίος, αφού μπήκαμε στο τελευταίο έτος, θα αρχίσει να ξεδιπλώνεται.
Εκτιμάτε ότι θα καλύψει η χώρα μας πλήρως τα περίπου 60 ορόσημα για να γίνει δυνατή η εκταμίευση της δόσης από το Ταμείο Ανάκαμψης;
Συνεχίζουμε, με εντατικούς ρυθμούς, την υλοποίηση της κυβερνητικής πολιτικής σε όλα τα πεδία και μέτωπα. Η Βουλή έχει νομοθετήσει περίπου 330 νομοσχέδια στα τρία χρόνια διακυβέρνησης της Νέας Δημοκρατίας και συνεχίζει να νομοθετεί όλο τον Ιούλιο, προωθώντας την υλοποίηση σημαντικών διαρθρωτικών αλλαγών.
Ενδεικτικά, το τελευταίο χρονικό διάστημα, στο πεδίο αρμοδιοτήτων του υπουργείου Οικονομικών, προωθήθηκαν και ψηφίστηκαν κομβικά νομοσχέδια και διατάξεις, που αφορούν την υιοθέτηση φορολογικών κινήτρων για την πράσινη οικονομία, την ενέργεια και την ψηφιοποίηση, την αναμόρφωση του θεσμικού πλαισίου λειτουργίας του Ταμείου Χρηματοπιστωτικής Σταθερότητας και του Συνεγγυητικού Κεφαλαίου Εξασφάλισης Επενδυτικών Υπηρεσιών, τον εκσυγχρονισμό του Οργανισμού Διαχείρισης Δημοσίου Χρέους, την υιοθέτηση ενός ολοκληρωμένου πλαισίου για την εκ νέου λειτουργία και την απόδοση βιώσιμης προοπτικής ανάπτυξης των Ναυπηγείων Σκαραμαγκά. Επίσης, την περασμένη Τετάρτη κατατέθηκε στη Βουλή το νομοσχέδιο για την τελωνειακή αντιπροσώπευση και τη ρύθμιση του επαγγέλματος τελωνειακού αντιπροσώπου.
Όσον αφορά στο Ταμείο Ανάκαμψης, ήδη έχουν δρομολογηθεί και υλοποιούνται 230 έργα, συνολικού προϋπολογισμού 10,2 δισ. ευρώ, τα οποία αφορούν στην πράσινη και ψηφιακή μετάβαση, στην απασχόληση, τις δεξιότητες και την κοινωνική συνοχή, καθώς και σε ιδιωτικές επενδύσεις και στον μετασχηματισμό της οικονομίας. Συνεχίζουμε, ως κυβέρνηση, να λειτουργούμε συνεκτικά, συλλογικά και αποτελεσματικά, υπό την καθοδήγηση του πρωθυπουργού, για τη συνέχιση της υλοποίησης του Εθνικού Σχεδίου Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας «Ελλάδα 2.0».
