Σχετικά μακρυά απ’ την δημοσιότητα (η κοινή γνώμη έχει άλλες έγνοιες) η υπόθεση “προχωράει” με απόλυτα προβλέψιμο τρόπο, στον οποίο θα επανέλθουμε στη συνέχεια. Με την εξαίρεση κάποιων άμεσα ή έμμεσα γηπεδικών, που έχουν τους δικούς τους καϋμούς ελπίζοντας (χμμμ…..), οι 2 τόνοι ηρωΐνης έχουν περάσει στην ιστορία· και στην κατοχή των αρχών με άγνωστο (;) μέλλον σε ότι αφορά αυτήν καθ’ εαυτή την “ουσία”. Κρίμα! Οι 2 τόνοι ηρωΐνης είναι η μεγαλύτερη ποσότητα ever που έχει “δεθεί” στην ευρώπη. Και θα μπορούσε όχι μόνο να έχει φουσκώσει την “εθνική υπερηφάνεια”, αλλά να εορτάζεται και σαν “επέτειος”! Αλλά, φυσικά, δεν γίνεται έτσι. Δεν θα κάνουμε αστυνομική έρευνα για το θέμα! Θα κάνουμε, μάλλον, μια πιο πολιτική προσέγγιση. Δυο τόνοι ηρωΐνης είναι μεγάλη, πολύ μεγάλη δουλειά. Κι τέτοιες δουλειές “δεν γίνονται έτσι” – ούτε “χαλάνε έτσι”!
Όποιος κάνει τον κόπο να αναζητήσει πληροφορίες για την παραγωγή και την διακίνηση της ηρωΐνης, είτε διαχρονικά είτε την τελευταία 15ετία, από θεωρούμενους διεθνείς “έγκυρους και σοβαρούς” ειδικούς επί του θέματος, του είδους οηε κλπ, θα βρει σταθερά τις ίδιες αναφορές. Το ελλαδιστάν είναι απ’ τα βασικά περάσματα μεγάλων, πολύ μεγάλων ποσοτήτων, που διακινούνται οδικά απ’ το αφγανιστάν μέσω ιράν και τουρκίας, και κατευθύνονται είτε προς την ιταλία είτε μέσω των κρατών της μακεδονίας και της σερβίας, προς την ευρώπη· ειδικά προς το βέλγιο (το βέλγιο σαν προορισμό των φορτίων συγκρατείστε τον, θα χρειαστεί). Ένα ρεπορτάζ της καθεστωτικής “καθημερινής” στην αγγλόφωνη έκδοσή της, έγραφε υπό τον τίτλο η ελλάδα στο σταυροδρόμι του διεθνούς εμπορίου ηρωΐνης στις 24 Ιούνη του 2014 (λίγες ημέρες μετά το “δέσιμο” των 2 τόνων) μεταξύ άλλων και τα πιο κάτω. Ο τονισμός δικός μας:
Η ελλάδα είναι κεντρικό hub στις διαδρομές που συνδέουν την κυρίως χώρα παραγωγής, το Αφγανιστάν, με τις μεγαλύτερες αγορές της δυτικής Ευρώπης, όπως δείχνουν οι ετήσιες εκθέσεις της Europol και του “γραφείου για τα ναρκωτικά και το έγκλημα” του οηε (undoc). Ο υπολογισμός είναι ότι περίπου 60 έως 65 τόνοι ηρωΐνης μεταφέρονται κάθε χρόνο μέσω της νοτιοανατολικής ευρώπης… “Οι μεταφορείς γενικά προτιμούν να ταξιδεύουν μέσω της Εγνατίας οδού…. Αυτός ο δρόμος χρησιμοποιείται κυρίως με κατεύθυνση την Ιταλία και από εκεί την δυτική Ευρώπη” λέει η αντιναρκωτική υπηρεσία της Ελλάδας…. Οι εκθέσεις του οηε συμπεραίνουν ότι οι μεγαλύτερες ποσότητες διακινούνται μέσω βαλκανίων χωρίς να εντοπιστούν απ’ τις αρχές… Οι εκθέσεις επίσης τονίζουν ότι η Ελλάδα είναι ένα σημαντικό hub για την επεξεργασία και την επανασυσκευασία της ηρωΐνης πριν συνεχίσει για άλλες χώρες. Μια έκθεση του 2013 με τίτλο “εκτιμήσεις για τις απειλές του σοβαρού οργανωμένου εγκλήματος στην ε.ε.” σημειώνει ότι οι τουρκικές εγκληματικές οργανώσεις παίζουν ηγετικό ρόλο στο εμπόριο ηρωΐνης στην ευρώπη. “Η μεγάλη πλειονότητα της ηρωΐνης μεταφέρεται από τουρκικές εγκληματικές οργανώσεις απ’ την πηγή της μέχρι τις τελικές αγορές” λέει η έκθεση. …
Στις αρχές νοέμβρη του 2013, μιλώντας στη Σόφια σε μια συνάντηση οργανωμένη απ’ την “γεωπολιτική εταιρεία της βουλγαρίας” και το “ινστιτούτο βαλκανικών και ευρωπαϊκών σπουδών” ο ελληνικής καταγωγής ερευνητής Ioannis Michaletos, υπό τον τίτλο: η “κρυμμένη” γεωπολιτική: η περίπτωση της αφγανικής παραγωγής ηρωΐνης και το τι μπορεί να συμβεί μετά την αποχώρηση του νατο, είπε μεταξύ άλλων κι αυτά (ο τονισμός δικός μας):
… Είναι δύσκολο να εκτιμηθεί με ακρίβεια η αξία του παγκόσμιου εμπορίου ηρωΐνης, αλλά βρίσκεται στην κλάση των εκατοντάδων δισεκατομυρίων δολαρίων το χρόνο. Ο ρόλος του Αφγανιστάν είναι κρίσιμος, επειδή απ’ τις αρχές της δεκαετίας του ‘00 παράγει απ’ το 60% έως το 95% της παγκόσμιας παραγωγής οπίου. … Σύμφωνα με την interpol δύο είναι οι βασικοί δρόμοι διακίνησης της ηρωΐνης. Ο βαλκανικός δρόμος, που διατρέχει τη νοτιοανατολική Ευρώπη, και ο δρόμος – του – μεταξιού, που περνάει μέσα απ’ την κεντρική ασία. Η Τουρκία αποτελεί τον κύριο σταθμό και διαμοιραστή της ηρωΐνης που προορίζεται για τις ευρωπαϊκές αγορές. Ο βαλκανικός δρόμος χωρίζεται σε τρεις διαδρομές. Τη νότια διαδρομή, που περνάει απ’ την Τουρκία στην Ελλάδα, την Αλβανία και την Ιταλία· την κεντρική διαδρομή που περνάει απ’ την Τουρκία στη Βουλαγρία, στην πρώην Γιουγκοσλαβική δημοκρατία της Μακεδονίας, τη Σερβία, το Μαυροβούνιο, την Βοσνία, την Κροατία, την Σλοβενία και από εκεί καταλήγει είτε στην Ιταλία είτε στην Αυστρία· και την βόρεια διαδρομή που απ’ την Τουρκία πάει στη Βουλγαρία, στη Ρουμανία, στην Αυστρία, στην Ουγγαρία, την Τσεχία, την Πολωνία ή την Γερμανία. Μεγάλες ποσότητες έχουν προορισμό είτε τις κάτω χώρες είτε την Αγγλία. … Είναι σπάνιο μια ομάδα να αναλάβει εμπόριο ναρκωτικών (με συστηματικό, σημαντικό και οργανωμένο τρόπο) χωρίς να έχει συμμετοχή πριν είτε σε κυκλώματα σωματεμπορίας είτε σε λαθρεμπόριο άλλου είδους. … Σε ένα ευρύτερο πεδίο, πρέπει να τονιστεί ότι το λαθρεμπόριο ναρκωτικών έχει εκτεταμένες διεθνείς επιπλοκές. Για παράδειγμα, τον Δεκέμβρη του 2009, ο “τσάρος” της υπηρεσίας δίωξης των ναρκωτικών του οηε Antonio Maria Costa δήλωσε ότι τα παράνομα ναρκοχρήματα έσωσαν το τραπεζικό σύστημα απ’ την κατάρρευση. Δήλωσε πιο συγκεκριμένα ότι είχε αποδείξεις ότι τα έσοδα του οργανωμένου εγκλήματος ήταν “η μόνη επένδυση σε ρευστό” που ήταν διαθέσιμη για κάποιες τράπεζες που βρίσκονταν στο χείλος της χρεωκοπίας. Έτσι, για παράδειγμα, ο βαλκανικός δρόμος της ηρωΐνης, δεν είναι μόνο μια επιχείρηση πολλών δισεκατομυρίων δολαρίων το χρόνο, είναι επίσης μια επιχείρηση που φέρνει κέρδη έμμεσα σε επιχειρήσεις που δραστηριοποιούνται στη νόμιμη αγορά, όπως είναι οι τράπεζες.Κι αυτό κάνει το θέμα της καταπολέμησης του εμπορίου ναρκωτικών ένα εξαιρετικά περίπλοκο πρόβλημα που δεν μπορεί να αντιμετωπιστεί μόνο με συμβατικά μέσα. Ο συγκεκριμένος αξιωματούχος του οηε αντικαταστάθηκε σύντομα, το 2010, αλλά τα τελευταία χρόνια έχουν προκύψει πολλές αποδείξεις για σχέσεις με το εμπόριο ναρκωτικών μερικών απ’ τους μεγαλύτερους χρηματοπιστωτικούς οργανισμούς του κόσμου, όπως η HSBC, η Wachovia, η Citigroup, η Bank of America, η Western Union, η JPMorgan Chace & Co και άλλους. … Ένα γραμμάριο αφγανικού οπίου φέρνει κέρδος 10.000% στη διαδρομή του απ’ το Αφγανιστάν ως τον τελευταίο κρίκο, την λιανική αγορά πρέζας σε κάποια ευρωπαϊκή πόλη, κι αυτό είναι μακράν το μεγαλύτερο επενδυτικό κέρδος που θα μπορούσε να έχει οποιαδήποτε δουλειά.
Αυτά τα αποσπάσματα δίνουν μια πρώτη γενική ιδέα για το τι σημαίνει “εμπόριο ηρωΐνης” στη χοντρική· αλλά και για την στρατηγική σημασία του ελληνικού κρίκου, συγκεκριμένα της διαδρομής στη βόρεια ελλάδα (θράκη – μακεδονία – ήπειρος). Χρειάζονται όμως ακόμα μερικά στοιχεία για να σχηματιστεί μια πιο συγκεκριμένη εκτίμηση του πράγματος. Α) Υπό το καθεστώς των ταλιμπάν η καλλιέργεια των κατάλληλων ειδών οπιουφόρου παπαρούνας για παραγωγή ηρωΐνης (και συνακόλουθα η παραγωγή οπίου σαν πρώτης ύλης) ήταν μικρή. Οι ταλιμπάν δεν ευνοούσαν αυτό το είδος “ανάπτυξης”. Χάρη στην “αντιτρομοκρατική” στρατιωτική εισβολή των αμερικάνων και των συμμάχων τους 2001 και υπό την προστασία τους, η παραγωγή άρχισε να εκτοξεύεται όλο και πιο ψηλά κάθε χρόνο, για να φτάσει στους 7,5 έως 8 χιλιάδες τόνους κάθε χρόνο – το 2013, το 2014 και το 2015. Β) Η σχέση οπίου προς παραγωγή ηρωΐνης (καθαρότητας γύρω στο 80%) προκειμένου για το αφγανικό όπιο (που θεωρείται πολύ καλής ποιότητας, λόγω μεγάλης περιεκτικότητας σε μορφίνη) είναι 7 προς 1. Επτά κιλά οπίου βγάζουν 1 κιλό ηρωΐνη. Αυτό σημαίνει ότι η ηρωΐνη αφγανικής προέλευσης (που μεταφέρεται κυρίως προς τις ευρωπαϊκές αγορές) είναι λίγο πάνω από 1000 τόνους τον χρόνο. Γ) Η παραγωγή ηρωΐνης απ’ το όπιο θέλει μια σειρά διαδοχικών χημικών επεξεργασιών (με ενδιάμεσο παράγωγο της αρχικής απόσταξης την μορφίνη). θεωρητικά, για πολύ μικρές ποσότητες, αυτή η επεξεργασία μπορεί να γίνει οπουδήποτε· ακόμα και σε σπιτική κουζίνα. Όταν, όμως, μιλάμε για δεκάδες τόνους, η επεξεργασία απαιτεί χημικά εργαστήρια ή εργοστάσια· ίσως (ακόμα ακόμα και) φαρμακοβιομηχανίες. Δ) Μας φαίνεται λογικό ότι αυτή η επεξεργασία γίνεται σε “παράνομες” εγκαταστάσεις στο πακιστάν, στο ιράν ή στην τουρκία. Εκεί μπορεί να γίνεται και ένα πρώτο “σπάσιμο” (δηλαδή “αραίωση”) της αρχικής καθαρής ηρωΐνης. Έχει, συνεπώς, ειδικό ενδιαφέρον εάν κατά το ελληνικό τμήμα της “νότιας διαδρομής” γίνεται επεξεργασία (και υποχρεωτικά ανασυσκευασία), όπως αναφέρουν διεθνείς εκθέσεις. Αυτό σημαίνει ότι εδώ ή εκεί περί την Εγνατία ή και πιο μακρυά, υπάρχουν τέτοιες “παράνομες” εγκαταστάσεις – διακριτικά πάντα. Ε) Το ρεπορτάζ της “καθημερινής” μνημονεύει μια ποσότητα 60 έως 65 τόνων που περνούν κάθε χρόνο, οδικά, απ’ την ελλάδα. Άλλες εκθέσεις ανεβάζουν την σχετικά εκτίμηση πολύ ψηλότερα. 200 ή μπορεί και 300 τόνους. Τέτοια μεγέθη μας φαίνονται πιο λογικά. Απ’ τις 3 εναλλακτικές διαδρομές του “βαλκανικού” δρόμου ο ελληνικός οδικός άξονας ανατολής – δύσης είναι ο συντομότερος (και, λογικά, ο “φτηνότερος”) αν ο επόμενος προορισμός είναι η ιταλία (με τις διάσημες μαφίες της) και από εκεί η κεντρική και δυτική ευρώπη. Αυτό σημαίνει ότι αν το μεγαλύτερο μέρος των 1000 τόνων κατευθύνεται απ’ το αφγανιστάν στην τουρκία, τότε το μεγαλύτερο μέρος αυτού του μεγαλύτερου μέρους είναι εύλογο να περνάει απ’ τα μέρη μας. ΣΤ) Τέτοια φορτία μεταφέρονται με νταλίκες… [1] Είναι άγνωστο το ύψος των “διοδίων” που πληρώνουν οι επαγγελματίες του κλάδου στις ελληνικές “αρχές” (τελωνεία, αστυνομία, υψηλότερα ιστάμενοι) προκειμένου να έχουν ασφαλή διέλευση. Υποθέτουμε, όμως, ότι δεν θα είναι πενταροδεκάρες. Έχει, επί του θέματος, ενδιαφέρον, ότι μέχρι την περίπτωση του Noor 1 οι ελληνικές αρχές είχαν να επιδείξουν επί χρόνια σα συμμετοχή τους στον παγκόσμιο “αντιναρκωτικό πόλεμο” λίγες συλλήψεις μερικών δεκάδων κιλών (είτε στο τελωνείο των Κήπων είτε σ’ εκείνο της Ηγουμενίτσας), που μεταφέρονταν όχι βέβαια με νταλίκες, αλλά με βαλίτσες, από “ανεξάρτητους” νταραβεριτζήδες / “τουρίστες”. Σε κάθε περίπτωση, επειδή πρόκειται για πολύ μεγάλες δουλειές, γίνονται επαγγελματικά. Οι ερασιτέχνες είναι καταδικασμένοι… Ζ) Η τουρκική μαφία είναι διάσημη στην ευρώπη για το εμπόριο ηρωΐνης όχι επειδή η τουρκική επικράτεια είναι έδαφος τράνζιτ (αν ήταν έτσι θα ήταν διάσημη και η ελληνική!) αλλά επειδή τουρκικής εθνικότητας μαφίες και “βαποράκια” ελέγχουν την διακίνηση της πρέζας στη “λιανική”, στο πεζοδρόμιο, σε διάφορα κράτη της ευρώπης: βέλγιο, ολλανδία, γερμανία, αγγλία. Επειδή εκεί, στις πιάτσες, γίνονται κατά καιρούς συλλήψεις, η συνολική τουρκική “συμβολή” στο εμπόριο ηρωΐνης ακούγεται πολύ εις τας ευρώπας. Η) Το βέλγιο είναι μια σπέσιαλ περιοχή τελικού προορισμού των φορτηγών που μεταφέρουν την ηρωΐνη. Η άλλη, επόμενη στη σειρά, περιοχή είναι η ολλανδία. Στο βέλγιο, κυρίως, φτάνουν οι τόνοι που προορίζονται για γερμανία, γαλλία και αγγλία, που θεωρούνται μεγάλες αγορές πρέζας. Και από κει γίνεται η επιμέρους διακίνηση προς αυτά τα κράτη. Θ) Last but not least το ξέπλυμα (γενικά)· και οι τράπεζες. Μεγάλη ιστορία και το ένα και το άλλο, άγνωστης έκτασης. Όμως, ένα κράτος – μέλος της ευρωζώνης, που είναι και τράνζιτ στη μεταφορά, είναι ιδιαίτερα ελκυστικό για το πρώτο. Το ξέπλυμα. Διεθνώς ελκυστικό. Όσο για τις τράπεζες αυτού του κράτους – μέλους; Μεγαλεία!
Υποθέτουμε πως τώρα υπάρχει μια κάπως πληρέστερη “εικόνα” τι σημαίνει γενικά μεταφορά ηρωΐνης με τον τόνο, και τι σημαίνει ειδικά μεταφορά ηρωΐνης με τον τόνο από τουρκία, ελλάδα…. προς βέλγιο μεριά.
[…]
…η συνέχεια στο έντυπο τεύχος του Sarajevo.